Παράθεση γευμάτων: Νόμιμη η δαπάνη που αφορά την προμήθεια εδεσμάτων που πρόσφερε ο Δήμος στο πλαίσιο διαφόρων πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθόσον συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου, συνδεόμενη με την καλλιέργεια των κοινωνικών σχέσεων στην τοπική κοινωνία, υπαγορεύεται δε ευλόγως βάσει των κανόνων  της κοινωνικής ευπρέπειας και της σύγχρονης φιλοξενίας και εξυπηρετεί την επιτυχή διοργάνωση των ανωτέρω εκδηλώσεων, συμβάλλοντας έτσι στην προαγωγή των ψυχαγωγικών ενδιαφερόντων των δημοτών.

Ανάθεση πολιτ.εκδήλωσης(...)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη για τη διοργάνωση  πολιτιστικών εκδηλώσεων με θέμα «Η ...... στο Βυζάντιο» είναι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II, μη νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 25 παρ. 1 εδάφ. β΄ του π.δ. 60/2007 (ΦΕΚ Α΄ 64) προϋποθέσεις, το οποίο τυγχάνει εν προκειμένω εφαρμογής λόγω του προϋπολογισμού της επίμαχης υπηρεσίας. Ειδικότερα, η διοργάνωση των προαναφερόμενων εκδηλώσεων από την ανάδοχο εταιρία δεν παρέχει σε αυτήν το οποιοδήποτε αποκλειστικό δικαίωμα που θα δικαιολογούσε απευθείας ανάθεση με βάση τις διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Και τούτο διότι δεν αποτελεί «έργο» κατά την έννοια του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας, καθόσον δεν χαρακτηρίζεται από το στοιχείο της πρωτοτυπίας, αφού είναι βέβαιο ότι οποιοσδήποτε φορέας που δραστηριοποιείται στον τομέα της εν λόγω εταιρίας (διοργάνωση συνεδρίων) θα έδινε, σε γενικές γραμμές, τις ίδιες λύσεις στα ζητήματα που ανακύπτουν κατά τη διοργάνωση των ίδιων εκδηλώσεων, ενώ αυτή καθ’ εαυτή η ιδέα της διοργάνωσης δεν αποτελεί αντικείμενο προστασίας. Σε κάθε περίπτωση και αν ακόμη υποτεθεί ότι η διοργάνωση των εν λόγω εκδηλώσεων αποτελεί «έργο» του πνεύματος, κατά την έννοια των διατάξεων περί πνευματικής ιδιοκτησίας, και πάλι δεν υφίσταται δικαίωμα αποκλειστικότητας της αναδόχου εταιρίας, το οποίο καθιστά τη διοργάνωση αυτών δυνατή μόνο από αυτήν και εμποδίζει τη σύναψη από τον Π.Ο.Δ.Α. αντίστοιχου περιεχομένου σύμβασης με άλλο φορέα.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (παρ.ΙΙ) που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη για τη διοργάνωση των προαναφερόμενων εκδηλώσεων με τίτλο «Πολιτισμός για όλους» στο Δήμο ....... για το καλοκαίρι έτους 2009, δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τη διάταξη του άρθρου 25 παρ.1β΄ του π.δ/τος 60/2007, προϋποθέσεις, το οποίο τυγχάνει εν προκειμένω εφαρμογής. Και τούτο διότι, η παραχώρηση στη δημοτική επιχείρηση «.......» του δικαιώματος αποκλειστικής εκπροσώπησης καλλιτεχνών για τις εμφανίσεις τους στις ως άνω εκδηλώσεις και η εκ του λόγου αυτού απευθείας ανάθεση στην ως άνω δημοτική επιχείρηση από τον Πολιτισμικό Οργανισμό του Δήμου ....... της διοργάνωσης των εκδηλώσεων αυτών, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί παραχώρηση αποκλειστικών δικαιωμάτων, η προστασία των οποίων θα δικαιολογούσε την προσφυγή στην όλως εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, του άρθρου 25 παρ.1 περ. β΄) του π.δ/τος 60/2007. Άλλωστε δε, όπως αναφέρεται και στο απαντητικό, στους λόγους μη θεώρησης από την Επίτροπο, έγγραφο του Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου ......., η απευθείας ανάθεση στη φερόμενη ως δικαιούχο δημοτική επιχείρηση «.......» των ως άνω εκδηλώσεων, δεν έγινε με το σκεπτικό της «αποκλειστικότητας» της πρότασης ή της ιδέας από αυτήν. Ακόμα όμως και στην περίπτωση που ήθελε θεωρηθεί ότι  η διοργάνωση των ως άνω εκδηλώσεων αποτέλεσε ιδέα της προαναφερόμενης δημοτικής επιχείρησης, για να θεωρηθεί ως «έργο» με την έννοια του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας, που θα παρείχε δικαίωμα αποκλειστικότητας της εταιρείας για απευθείας ανάθεση, θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται από κάποιο στοιχείο πρωτοτυπίας, αλλά και να αποδεικνυόταν ότι η διοργάνωση αυτών ήταν δυνατή μόνο από αυτήν  και  όχι από κάποιον άλλο φορέα. Περαιτέρω, από κανένα στοιχείο του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται, αλλά ούτε και αιτιολογείται ότι η όλη διοργάνωση των προαναφερόμενων εκδηλώσεων  μπορούσε να γίνει αποκλειστικά και μόνο από αυτήν τη δημοτική επιχείρηση και ο Π.Ο.Δ.Α. δεν μπορούσε να συνάψει αντιστοίχου περιεχομένου σύμβαση με άλλο φορέα ή να πραγματοποιήσει τις ως άνω εκδηλώσεις με τη συμμετοχή άλλων καλλιτεχνών, ούτε ότι οι εν λόγω καλλιτέχνες κάλυπταν πλήρως τις προσδοκίες του ως άνω οργανισμού για την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων αυτών. Κατά συνέπεια, η υποβληθείσα από τη δημοτική επιχείρηση «.......» πρόταση για τη διοργάνωση των ως άνω πολιτιστικών εκδηλώσεων λόγω αποκλειστικής εκπροσώπησης συγκεκριμένων καλλιτεχνών, αποτελεί απλή υποβολή πρότασης για σύναψη σύμβασης, η οποία δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προστασίας κατά τις διατάξεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας, ούτε παρέχει αποκλειστικό δικαίωμα στην ανωτέρω δημοτική επιχείρηση για σύναψη απευθείας σύμβασης, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, δεν υφίστανται λόγοι προστασίας αποκλειστικών δικαιωμάτων που να δικαιολογούν την απευθείας ανάθεση στην συγκεκριμένη δημοτική επιχείρηση, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας πράξης και ο Πολιτισμικός Οργανισμός Δήμου ....... (Π.Ο.Δ.Α.-ν.π.δ.δ.)  μη νομίμως ανέθεσε «απευθείας» στην άνω δημοτική επιχείρηση την διοργάνωση των ως άνω εκδηλώσεων, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου της Επιτρόπου. Άλλωστε, ο πρώτος λόγος διαφωνίας, ότι το ποσό της συναφθείσας σύμβασης υπερέβαινε κατά πολύ το όριο των 45.000,00 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, αλυσιτελώς προβάλλεται, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση τυγχάνουν εφαρμογής, οι διατάξεις του κοινοτικού δικαίου (άρθρο 25 του π.δ/τος 60/2007).      

Παράθεση γευμάτων-φιλοξενία προσώπων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με τα …., οικονομικού έτους 2009, χρηματικά εντάλματα δαπάνη, που αφορά στην εκτύπωση προγραμμάτων, προσκλήσεων κλπ., παράθεση γευμάτων και φιλοξενία προσώπων, στο πλαίσιο διαφόρων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν από τη Δημοτική Χορωδία ..., δεν προβλέπεται μεν από διάταξη νόμου, συντελεί όμως στην καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών του εν λόγω νομικού προσώπου, καθόσον συμβάλλει στην επιτυχία των εκδηλώσεων αυτών, μέσω των οποίων προάγεται η μουσική παιδεία των δημοτών του Δήμου αυτού, η εν λόγω δε δαπάνη δεν υπερβαίνει, κατά την κρίση του Τμήματος, το προσήκον μέτρο.(...)Περαιτέρω, όμως, η εντελλόμενη με τα …., οικονομικού έτους 2009, χρηματικά εντάλματα δαπάνη για τη βιντεοσκόπηση και φωτογράφηση των ανωτέρω εκδηλώσεων της Δημοτικής Χορωδίας δεν είναι, κατά την κρίση του Τμήματος, νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε συντελεί, άμεσα ή έμμεσα, στην πιο αποτελεσματική εκπλήρωση των σκοπών της.

ΟΤΑ.Πολιτιστικές εκδηλώσεις.Στην έννοια δε της πολιτιστικής εκδήλωσης που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, έστω και αν δεν απευθύνεται άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού, προβάλλει κάθε μορφής τέχνη, συνιστά το ίδιο καλλιτεχνική δράση και αναδεικνύει την πολιτιστική ευαισθησία των τοπικών φορέων, αφυπνίζει και ενισχύει την πολιτιστική συνείδηση και τα πνευματικά ενδιαφέροντα της τοπικής κοινωνίας.Ως συμμετοχή δε του οικείου Ο.Τ.Α. στις εκδηλώσεις αυτές νοείται και η ανάληψη του συνόλου της δαπάνης που προκαλείται από τη διοργάνωση αυτού του είδους των εκδηλώσεων, από άλλους φορείς, οι οποίοι παρέχουν την αναγκαία τεχνογνωσία, υποδομή σε υλικοτεχνικά μέσα και προσωπικό και εμπειρία. Η περίπτωση δε αυτή της ανάληψης του συνόλου της δαπάνης που προκαλείται από τις δράσεις αυτές διακρίνεται από εκείνη της επιχορήγησης του φορέα διοργάνωσης της, καθόσον στην περίπτωση αυτή ο οικείος οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης παραμένει φορέας υλοποίησης της δράσεως αυτής, οι σχετικές δαπάνες καταβάλλονται από αυτόν σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του, ελέγχονται δε ως νόμιμες ή μη υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτουν οι διέπουσες αυτόν διατάξεις και γενικές αρχές, μεταξύ των οποίων και εκείνη της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της λειτουργικότητας της εκάστοτε διενεργούμενης δαπάνης. Εξάλλου, ως δαπάνες που αφορούν τη διοργάνωση των εκδηλώσεων αυτών, νοούνται όχι μόνο εκείνες που σκοπούν στην οργάνωση τους αυτή καθεαυτή, με την έννοια της εξασφάλισης των απαραίτητων υλικοτεχνικών μέσων περαίωσής τους, αλλά και εκείνες, που δεν προβλέπονται μεν από διάταξη νόμου, όμως είναι λειτουργικές σε σχέση με την εκάστοτε εκδήλωση, συμβάλλουν στην επιτυχή διοργάνωσή της και επιβάλλονται από τους κανόνες σύγχρονης εθιμοτυπίας, οι οποίες όμως δε θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αντιτίθενται στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η οποία σε κάθε κατηγορία δαπανών ορίζεται σε σχέση με τις αρχές της οικονομίας, της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της αναγκαιότητας τους.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω η συνδρομή των προϋποθέσεων των διατάξεων του άρθρου 206 του ν. 3584/2007. Ειδικότερα, οι ανάγκες για την κάλυψη των οποίων προσλήφθηκαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι δεν συνιστούν εποχικές πρόσκαιρες, πολύ δε περισσότερο ¨κατεπείγουσες¨, αλλά πάγιες και διαρκείς, καθόσον αποσκοπούν κυρίως στην κάλυψη ελλείποντος τακτικού προσωπικού, ανάγονται δε στη συνήθη δραστηριότητα του Δήμου, όπως είναι η καθαριότητα κοινόχρηστων χώρων. Εξάλλου, οι φερόμενοι ως δικαιούχοι προσλήφθηκαν στο Δήμο από τις 28.3.2011 και μετά, ήτοι μετά το πέρας του χειμώνα, τον οποίο επικαλείται ο Δήμος για να δικαιολογήσει την πρόσληψή τους. Περαιτέρω, όσα αναφέρονται στο 9868/19.5.2011 έγγραφο του Δήμου ... περί της υποστελέχωσης του Δήμου με προσωπικό κλάδου ΥΕ-εργατών και της αναστολής προσλήψεων τακτικού προσωπικού επιβεβαιώνουν στην ουσία ότι οι ανάγκες για τις οποίες προσλήφθηκαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι δεν ήσαν εποχικές πρόσκαιρες, αλλά πάγιες και διαρκείς. Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες δεν είναι νόμιμες όπως σωστά υποστηρίζει και ο διαφωνών Επίτροπος και ως εκ τούτου τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή υπερωριακής απασχόλησης σε υπαλλήλους Δήμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η υπερωριακή απασχόληση των φερομένων ως δικαιούχων, κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο εντέλλεται η αμοιβή τους με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, δεν είναι νόμιμη, καθόσον από το περιεχόμενο των 3/3.1.2011 και 3α/3.1.2011 αποφάσεων του Δημάρχου ... δεν προκύπτει ότι η έγκριση για την καθιέρωση της υπερωριακής εργασίας αυτών αποσκοπεί στην κάλυψη έκτακτων εποχικών ή απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών. Ειδικότερα, όσον αφορά στο προσωπικό που απασχολήθηκε στην υπηρεσία ύδρευσης, αορίστως γίνεται επίκληση, με την 3α/3.1.2011 απόφαση του Δημάρχου ..., στην παλαιότητα του δικτύου ύδρευσης και στην ανάγκη αποκατάστασης των βλαβών ανεξαρτήτως ημέρας και ώρας, δεδομένου ότι οι βλάβες και εν γένει τα προβλήματα που ανακύπτουν εξαιτίας του πεπαλαιωμένου δικτύου είναι συνήθη και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως υπηρεσιακές ανάγκες, που ανακύπτουν απροβλέπτως (πρβλ. πράξεις Ι Τμήμ. 261, 111/2011). Περαιτέρω, ανεξαρτήτως της αοριστίας της ανωτέρω απόφασης, ούτε στην 196/2011 βεβαίωση του Δημάρχου ..., αλλά ούτε και σε κανένα στοιχείο του φακέλου γίνεται αναφορά συγκεκριμένων βλαβών, που προέκυψαν αιφνιδίως, και τις οποίες κλήθηκαν να αποκαταστήσουν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι. (..)Κατ’ ακολουθία αυτών, οι εντελλόμενες, με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, δαπάνες είναι μη νόμιμες και, συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Δαπάνη για την προμήθεια στεφανιών καταθέσεων και συνθέσεων λουλουδιών βρίσκει καταρχήν νόμιμο έρεισμα ,δεδομένου όμως ότι στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο απαιτούνταν η προμήθεια τόσο μεγάλου αριθμού στεφανιών και συνθέσεων λουλουδιών ανά εκδήλωση, ενόψει του μεγέθους του Δήμου και του αριθμού των εκδηλώσεων στις οποίες η προμήθεια αφορά το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις προσήκον μέτρο και ως εκ τούτου αυτή (δαπάνη) δεν είναι νόμιμη

Δαπάνες πολιτιστικής εκδήλωσης.(...)Στα πλαίσια της αρμοδιότητάς τους αυτής, οι δήμοι δύνανται, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να διαθέτουν πιστώσεις για την πληρωμή δαπανών, που δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου, αλλά αφορούν στην προώθηση και οργάνωση των δράσεων και εκδηλώσεων αυτών και, ως εκ τούτου, συνδέονται με την προαγωγή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών του, και έχουν λειτουργικό χαρακτήρα για τον οικείο Ο.Τ.Α.. Ως δαπάνες δε που αφορούν στην προώθηση και διοργάνωση των εκδηλώσεων αυτών νοούνται τόσο εκείνες που σκοπούν στην οργάνωσή τους αυτή καθεαυτή, με την έννοια της εξασφάλισης των απαραίτητων υλικοτεχνικών μέσων περαίωσής τους, όσο και εκείνες που τελούν σε λειτουργική σχέση με την εκάστοτε εκδήλωση, συμβάλλουν στην επιτυχή διοργάνωσή της και επιβάλλονται από τους κανόνες σύγχρονης εθιμοτυπίας(πρβλ. Ελ.Συν. VII Τμ. 75/2011, 314, 67/2009, 221/2008, 194/2007, 217/2006).(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα ανωτέρω έγιναν δεκτά, η εντελλόμενη με το άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη, που αποσκοπεί στη δημιουργία εορταστικού κλίματος ενόψει της θρησκευτικής εορτής των Χριστουγέννων, συνδέεται με την προαγωγή των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών και προάγει την ανάπτυξη της επικοινωνίας με τον πολίτη. Ως εκ τούτου δε, είναι λειτουργική για τον οικείο Δήμο.

Καταβολή δαπανών (ενοικίαση ηχητικών εγκαταστάσεων, μεταφορά και χόρδισμα πιάνου), στο πλαίσιο της συμμετοχής του Δήμου στην εκδήλωση της 147ης Επετείου Ενσωμάτωσης της Επτανήσου, που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες βρίσκουν νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις των άρθρων 75 παρ. Ι στοιχ. στ΄ περ. 8 και 158 παρ. 3 περ. β΄ του Κ.Δ.Κ., καθώς σχετίζονται με τη συμμετοχή του Δήμου σε εκδήλωση, που διοργανώνεται εντός της εδαφικής του περιφέρειας και συντελεί στην προαγωγή των πολιτιστικών ενδιαφερόντων των δημοτών του, ενόψει και της θεματικής της ανωτέρω εκδήλωσης, που αφορά στην επέτειο ενός εθνικού γεγονότος συνδεόμενου με την ιστορία της εδαφικής ολοκλήρωσης της χώρας.