Το Ελεγκτικό Συνέδριο, διενεργώντας παρεμπίπτοντα έλεγχο νομιμότητας των ατομικών διοικητικών πράξεων, οι οποίες αποτελούν έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, ακόμα και στην περίπτωση που αυτές δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί και, επομένως, καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν προβαίνει στην ακύρωση των πράξεων αυτών, αλλά στην αποδυνάμωσή τους από τις δημοσιονομικές συνέπειες που μπορούν να επιφέρουν (πράξη VII Τμ. 61/2007). Η επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση έπρεπε να υποβληθεί στον ως άνω έλεγχο ανεξαρτήτως του νομικού καθεστώτος, από το οποίο διεπόταν η ολοκλήρωση της διαδικασίας σύναψής της, δεδομένου ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (520.000 ευρώ), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της μη υποβληθείσας στον ως άνω έλεγχο αρχικής σύμβασης (2.450.000 ευρώ), ανέρχεται στο ποσό των 2.970.000 ευρώ, υπερβαίνει δηλαδή τόσο το τιθέμενο από το νόμο 3310/2005 όριο του 1.000.000 ευρώ, όσο και το τιθέμενο από το προγενέστερο του ως άνω νόμου νομικό καθεστώς όριο των 2.900.000 ευρώ.

Μη νόμιμη, καθόσον η 1η Σ.Σ. του ως άνω έργου δεν υποβλήθηκε στον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (420.168,07 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.746.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το καθοριζόμενο όριο του 1.000.000,00 ευρώ

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Μη νόμιμη..η καταβολή ποσού 1.154.300 ευρώ στην κοινοπραξία «...», ως αμοιβή της για τον σχεδιασμό και την παραγωγή του δημιουργικού μέρους της διαφημιστικής εκστρατείας του ... στο εξωτερικό δυνάμει της από 24.9.2009 συμβάσεως...Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη των ανωτέρω υπηρεσιών ξεπερνούσε το ποσό του 1.000.000 ευρώ, μη νομίμως ο … υπέγραψε την από 24.9.2009 σύμβαση χωρίς προηγουμένως η σύμβαση αυτή να υποβληθεί στον προβλεπόμενο από το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β΄του Συντάγματος προσυμβατικό έλεγχο. Ο δε ισχυρισμός του Οργανισμού  ότι ναι μεν η προϋπολογισθείσα δαπάνη ξεπερνούσε το όριο του 1.000.000 ευρώ, η συμβατική τιμή όμως υπολειπόταν αυτού, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.

Εξόφληση 9ου λογαριασμού του έργου «Ενδοδημοτική Οδοποϊα». Μη νόμιμη, καθόσον πρόκειται για συμπληρωματική σύμβαση του ως άνω έργου, η οποία πριν την υπογραφή της δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι το ποσό αυτής (523.000 ευρώ με το Φ.Π.Α.), αθροιζόμενο με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.003.205,07 ευρώ με Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το χρηματικό όριο ελέγχου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 και ίσχυε κατά το χρόνο κατάρτισης της συμπληρωματικής σύμβασης.

Κατά συνέπεια, στον ως άνω προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπάγονται οι συμβάσεις εκείνες που δεν έχουν ακόμη συναφθεί, των οποίων η προϋπολογισθείσα δαπάνη υπερβαίνει το εκάστοτε προβλεπόμενο από την ισχύουσα νομοθεσία χρηματικό όριο υπαγωγής στον εν λόγω έλεγχο και στον έλεγχο αυτό δεν υπόκεινται τροποποιήσεις όρων σύμβασης υποβληθείσας στο προσυμβατικό έλεγχο, όταν οι τροποποιήσεις αυτές λαμβάνουν χώρα μετά τη σύναψη και κατά το στάδιο εκτέλεσης της τροποποιούμενης σύμβασης (πρβλ. Πράξη 261/2007 VI Τμ. Ε.Σ.) και δεν προκαλούν αύξηση του οικονομικού της αντικειμένου τέτοια που να υπερβαίνει το εκάστοτε θεσπιζόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις χρηματικό όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο (πρβλ. Πράξη 48/2003 VI Τμ. Ε.Σ.).

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι από τις 03.12.2007, ημερομηνία έναρξης της ισχύος των διατάξεων αυτών, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις, μεταξύ των οποίων και εκείνες της περιόδου 2000-2006, που συνάπτονται με συμβαλλόμενο μέρος το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή τους δημόσιους οργανισμούς για την εκτέλεση έργων, την προμήθεια αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μόνο εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους υπερβαίνει το όριο των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (αντί του ενός εκατομμυρίου ευρώ που ίσχυε μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία). Συνεπώς, από τις 03.12.2007 και εφεξής, οι προαναφερόμενες συμβάσεις, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων είναι μικρότερη του ποσού αυτού (5.000.000 ευρώ), δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. Πράξη VI Τμ. 255/2007).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση συγχρηματοδοτουμένου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου, το οποίο νομίμως δεν υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου. Και τούτο, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του εν λόγω (αρχικού) έργου υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ήτοι του ποσού των δέκα εκατομμυρίων ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 3 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με τοάρθρο πρώτο του ν. 4129/2013. Περαιτέρω δε, η συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης (397.804,42 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α ), συναθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.975.609,76 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπερβαίνει το ως άνω όριο υπαγωγής στον έλεγχο (10.000.000 ευρώ). Κατά συνέπεια, απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο ενώπιον του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος, ελλείψει αρμοδιότητας, όφειλε να απέχει αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τους αιτούντες.

Συμπληρωματική σύμβαση που δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ε.Σ.πριν την υπογραφή της, παρά το γεγονός ότι το ποσό αυτής αθροιζόμενο με τον προϋπολογισμό της αρχικής σύμβασης, η οποία δεν είχε υποβληθεί λόγω ποσού στον ως άνω έλεγχο, υπερβαίνει το χρηματικό όριο ελέγχου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 και ίσχυε κατά το χρόνο κατάρτισης της συμπληρωματικής σύμβασης.Μη νόμιμη.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης ….. (Δ.Ε.Υ.Α.Κ.),  εναπόθεσης απορριμμάτων μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2011 στον Χ.Υ.Τ.Α. …….Ως αιτιολογία για την άρνηση της θεώρησης του ανωτέρω εντάλματος η Επίτροπος προέβαλε ότι: α) το από 3.1.2011 ιδιωτικό συμφωνητικό που καταρτίσθηκε μεταξύ του νομίμου εκπροσώπου του Δήμου ….. και της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. αποτελεί προγραμματική σύμβαση, η οποία ενόψει του ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της, όπως προσδιορίζεται από την εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό του Δήμου ….. αντίστοιχη πίστωση (ποσού 213.089,38 ευρώ), υπερβαίνει το όριο των 200.000,00 ευρώ, που τίθεται από τις οικείες διατάξεις, έπρεπε να υποβληθεί στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και β) μη νομίμως εκκαθαρίσθηκε η εν λόγω δαπάνη χωρίς να προσκομισθούν τα ζυγολόγια που αναφέρονται στην από 3.1.2011 σύμβαση.

ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ :Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από τη Διεύθυνση Παροχών Ασφαλιστικού Ιδρύματος  σε ιδιωτική  επιχείρηση κατασκηνώσεων  για παροχή φιλοξενίας παιδιών, καθόσον το επίμαχο σχέδιο σύμβασης δεν έπρεπε  να υποβληθεί σε προηγούμενο προληπτικό  έλεγχο νομιμότητας από τον   αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ. 1 του ν. 4129/2013, αφού ερείδεται  στην  αυτοτελή  πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η προϋπολογισθείσα δαπάνη  της οποίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 500.000,00 ευρώ.