Καταβολή αναδρομικών αποδοχών σε υπάλληλο του Δήμου:... Επειδή, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, η Διοίκηση, συμμορφούμενη προς ακυρωτική απόφαση διοικητικού δικαστηρίου υποχρεούται να προβεί σε θετικές ενέργειες για την αναμόρφωση της νομικής καταστάσεως που προέκυψε αμέσως ή εμμέσως από την πράξη που ακυρώθηκε, εκδίδοντας, κατά περίπτωση, άλλες πράξεις με αναδρομική ισχύ, ώστε να αποκαταστήσει τα πράγματα στη θέση στην οποία θα βρίσκονταν, αν από την αρχή δεν είχε εκδοθεί η ακυρωθείσα πράξη ή δεν είχε λάβει χώρα η ακυρωθείσα παράλειψη. Εν προκειμένω, με την 1718/2001 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών ακυρώθηκε η παράλειψη του Δήμου ... να περιλάβει την αναιρεσείουσα στον πίνακα διοριστέων στις επίδικες θέσεις, κρίθηκε δε ότι πρέπει να χωρήσει επανακατάταξη της στον οικείο πίνακα βάσει του τίτλου σπουδών και τυχόν εγγραφή της στον πίνακα διοριστέων . Επομένως, αφού η αναιρεσείουσα, σε συμμόρφωση προς την ανωτέρω απόφαση, περιελήφθη τελικώς στον πίνακα διοριστέων, ο αναιρεσίβλητος Δήμος όφειλε, ως αρμόδιος κατά το νόμο φορέας, να την διορίσει αναδρομικώς από του χρόνου του διορισμού της στην θέση από την οποία απολύθηκε, ώστε να αρθούν οι συνέπειες της ακυρωθείσας παραλείψεως του. Η υποχρέωση αυτή εξάλλου, απορρέει κατά το Σύνταγμα ευθέως από την ακυρωτική απόφαση, χωρίς να απαιτείται η ρητή μνεία της. Κατόπιν τούτου, η παράλειψη του Δήμου ... να προσδώσει αναδρομικότητα στην 235/2002 πράξη του Δημάρχου ώστε να ανατρέξει στο χρόνο της αρχικής προσλήψεως της αναιρεσείουσας, και περαιτέρω, η μη καταβολή των αποδοχών που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα της αναδρομής, αποτελεί παράνομη παράλειψη αυτού κατά την έννοια του άρθρου 105 του ΕισΝΑΚ (πρβλ. ΣτΕ 1631/2000). Εξάλλου, υποχρέωση καταβολής της αποζημιώσεως έχει ο αναιρεσίβλητος Δήμος, καθόσον πρόκειται για αποζημίωση αποδοχών υπαλλήλου του, ανεξαρτήτως αν στη διαδικασία επιλογής μετέσχε, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, και το ... (πρβλ. ΣτΕ 2557/2006). Τα αντίθετα κρίνοντας το δικάσαν Διοικητικό Εφετείο, έσφαλε και για το λόγο αυτό που προβάλλεται βασίμως, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Στη συνέχεια, το Συμβούλιο της Επικρατείας, εκδικάζει κατ’ εφαρμογή του άρθρου 57 παρ. 2 του π.δ. 18/89 την από 24.2.2007 έφεση του Δήμου ... κατά της 11892/2006 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, και κρίνει ότι αυτή πρέπει να απορριφθεί στο σύνολο της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, περαιτέρω δε, εκτιμώντας τις περιστάσεις, κρίνει ότι ο Δήμος ... πρέπει να απαλλαγεί από τα δικαστικά έξοδα (άρθρ. 275 παρ. 1 ΚΔΔ - ν. 2717/99 Α΄ 97).

Αν θα πρέπει να γίνει δεκτή η γνωμοδότηση συνεργαζόμενου με Τοπικό Υποκατάστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δικηγόρου, ή θα πρέπει να εφαρμοσθεί αναλογικά η με αριθμ.212/2017 γνωμοδότηση του ΝΣΚ, ειδικότερα δε, εάν θα πρέπει να διενεργηθεί επαναφορά της ασφάλισης σε όλους τους ασφαλισμένους, των οποίων η ασφάλιση ακυρώθηκε ως εικονική με απόφαση Διευθυντή Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών, ή θα πρέπει κατ’ εφαρμογή της με αριθμ.212/2017 γνωμοδότησης του ΝΣΚ να μη δεσμευθεί η Διοίκηση από την αμετάκλητη αθωωτική ποινική κρίση που αφορά μέρος ή το σύνολο των ασφαλισμένων της ως άνω διοικητικής πράξης.(...)Η Διοίκηση δεν δεσμεύεται από την αμετάκλητη αθωωτική ποινική κρίση που αφορά τους ασφαλισμένους, των οποίων ακυρώθηκε η ασφάλιση ως εικονική με απόφαση Διευθυντή Τοπικού Υποκαταστήματος Μισθωτών, και δεν παρίσταται επιβεβλημένη η ανάκληση της ανωτέρω πράξης, ούτε υποχρεούται η Διοίκηση προς τούτο (κατά πλειοψηφία).

Α. Νόμιμη η καταβολή αποδοχών και επιδομάτων ειδικής απασχόλησης σε τέως αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος, λόγω αναδρομικής αποκατάστασης αυτών στην υπηρεσία, κατά  τις διατάξεις του άρθρου 50 του π.δ/τος 18/1989 (ΦΕΚ Α΄ 8/1989), καθόσον: α) η χορήγηση αυτών περιλαμβάνεται στις επιβαλλόμενες από τις ανωτέρω διατάξεις θετικές ενέργειες, στις οποίες η διοίκηση πρέπει να προβεί, σε συμμόρφωση προς τις εκδοθείσες ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, διότι τα ανωτέρω επιδόματα περιλαμβάνονται στις αποδοχές που αυτοί θα ελάμβαναν κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα της παράνομης αποστρατείας τους, δεδομένου ότι αυτά καταβάλλονται παγίως και κατά τακτά χρονικά διαστήματα στους τελούντες σε ενεργό υπηρεσία αξιωματικούς και β) δεν απαιτείται η προσκόμιση εκ μέρους των ανωτέρω αξιωματικών δικαστικής απόφασης, που να επιδικάζει τα επιδόματα αυτά ή πράξης του Ν.Σ.Κ., με την οποία να αναγνωρίζονται οι σχετικές αξιώσεις.
Β. Μη νόμιμη η καταβολή αποδοχών και επιδομάτων ειδικής απασχόλησης και θέσης υψηλής ή αυξημένης ευθύνης σε τέως αξιωματικό του Πυροσβεστικού Σώματος, λόγω αναδρομικής αποκατάστασης αυτού στην υπηρεσία, κατά  τις διατάξεις του άρθρου 50 του π.δ/τος 18/1989, καθόσον με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου που εκδόθηκε επί αιτήσεως ακυρώσεως του ανωτέρω, ακυρώθηκε μόνο η παράλειψη προαγωγής του στο βαθμό του Πυράρχου από το έτος 2007, όχι όμως και η αυτεπάγγελτη αποστρατεία, στην οποία ο ίδιος τέθηκε αρχικά με το από 22.1.2009 π.δ/μα, ως ευδοκίμως τερματίσας τη σταδιοδρομία του, το οποίο στη συνέχεια ανακλήθηκε με το από 13.4.2011 π.δ/μα. 

Χορήγηση πτυχίου μελετητή σε μέλη ΔΕΠ ΑΕΙ. Εφαρμογή αποφάσεων του Σ.τ.Ε. σε άλλες όμοιες περιπτώσεις που δεν καταλαμβάνονται από το δεδικασμένο της απόφασης.Οι υπ’ αριθ. 515/2008 και 516/2008 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με τις οποίες ακυρώθηκε η άρνηση της Διοίκησης να εγγράψει ή να ανανεώσει την εγγραφή στο Μητρώο Μελετητών μέλη του Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΕΙ), δεν αποτελούν δεδικασμένο για άλλες παρόμοιες περιπτώσεις και γι’ αυτό δεν υποχρεώνουν κατ’ αρχήν τη Διοίκηση να αποδέχεται παρόμοια αιτήματα (εγγραφής και αναθεώρησης εγγραφής) άλλων προσώπων που τελούν υπό το αυτό καθεστώς απασχόλησης, οφείλει όμως η Διοίκηση να προβεί στην ικανοποίηση τέτοιων αιτημάτων επί τη βάσει των αρχών του κράτους δικαίου, της νομιμότητας της δράσης της Διοίκησης και της χρηστής διοίκησης, προς αποφυγή άσκοπων δικαστικών αγώνων.

Δέσμια αρμοδιότητα ή διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης για την ανάκληση διορισμού υπαλλήλου, του οποίου ο διορισμός ακυρώθηκε αμετάκλητα δικαστικά, λόγω της δικαίωσης συνυποψηφίου του, καθώς και, εάν αυτή οφείλει να εκδώσει διαπιστωτική πράξη λύσης της υπαλληλικής σχέσης του υπαλλήλου, ποια θα πρέπει να είναι η ημερομηνία λύσης της εν λόγω σχέσης.Η Διοίκηση, μετά την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης περί ακύρωσης του διορισμού υπαλλήλου, λόγω της δικαίωσης συνυποψηφίου του, έχει υποχρέωση να εκδώσει διαπιστωτική πράξη ανάκλησης του διορισμού του, η οποία ισχύει αναδρομικά από την ημερομηνία του διορισμού. Η Διοίκηση οφείλει να απορρίψει το αίτημα του υπαλλήλου για παραμονή του στην υπηρεσία, ακόμα και αν υπάρχει κενή θέση ή έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από το διορισμό του. (ομόφ.)

Συμμόρφωση της Διοίκησης στην υπ’ αριθ. 1342/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία ακυρώθηκε η παράλειψη του Υπουργού Τουρισμού να προβεί στην οφειλόμενη, σύμφωνα με τα άρθρα 2 περ. γ΄ και 14 του ν. 710/1977, διενέργεια ταχύρρυθμων προγραμμάτων κατάρτισης ξεναγών. Χρονικό σημείο αναδρομής της ακυρωθείσας παράλειψης, εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς και ελάχιστος αριθμός των ταχύρρυθμων προγραμμάτων, τα οποία οφείλει να υλοποιήσει η Διοίκηση.(...)Η Διοίκηση, στο πλαίσιο της πλήρους συμμόρφωσής της προς την υπ’ αριθ. 1342/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την οποία ακυρώθηκε η παράλειψη του Υπουργού Τουρισμού να προβεί στην οφειλόμενη, σύμφωνα με τα άρθρα 2 περ. γ΄ και 14 του ν. 710/1977 (Περί ξεναγών), διενέργεια ταχύρρυθμων προγραμμάτων κατάρτισης ξεναγών, οφείλει να προβεί στην υλοποίηση του τρίτου δίμηνου ταχύρρυθμου προγράμματος του έτους 2020, η παράλειψη του οποίου ακυρώθηκε και όχι σε όλα τα ταχύρρυθμα προγράμματα που δεν υλοποιήθηκαν από το έτος 2017 και εφεξής (ομόφωνα). Σε εφαρμογή των αρχών του κράτους δικαίου, της χρηστής διοίκησης και της νομιμότητας της διοικητικής δράσης οφείλει να προβεί στην οργάνωση τουλάχιστον τριών (3) ακόμη ταχύρρυθμων προγραμμάτων, που παραλείφθηκαν μέχρι την 23.12.2021, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου νομοθετικού καθεστώτος της διάταξης του άρθρου 39 του ν. 4875/2021 (κατά πλειοψηφία).

Τρόπος συμμόρφωσης της Διοίκησης επί της υπ’ αριθ. 711/2020 απόφασης του ΙΔ΄ Τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία ακυρώθηκε για παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας πράξη της, περί απαλλαγής της Γ.Τ. από τα καθήκοντά της ως προϊσταμένης, και συγκεκριμένα: περί της ακολουθητέας διαδικασίας για την ακύρωση των πράξεων που προσβλήθηκαν, του τρόπου με τον οποίο το Υπηρεσιακό Συμβούλιο του νέου Φορέα e-ΕΦΚΑ θα εκφέρει νέα κρίση και περί της δυνατότητας χορήγησης στην αιτούσα του επιδόματος θέσης ευθύνης παρότι δεν είχε ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένης.(...)α) Οι διοικητικές πράξεις που ακυρώθηκαν δικαστικά καταργήθηκαν αυτόματα και η Διοίκηση δεν απαιτείται να προβεί σε κάποια πρόσθετη ενέργεια. β) Το Υπηρεσιακό Συμβούλιο πρέπει να προβεί σε νέα ουσιαστική κρίση ανατρέχοντας στο χρόνο έκδοσης της πρώτης απόφασης που ακυρώθηκε, περιορίζοντας την κρίση του στη βάση της πλημμελούς εκτέλεσης των καθηκόντων της Γ.Τ., εμμένοντας ή μη στην προηγούμενη θέση της Διοίκησης. γ) Στην περίπτωση δικαίωσης της αιτούσας πρέπει να της δοθεί και το επίδομα θέσης ευθύνης για το ζητούμενο χρονικό διάστημα.

Καταβολή αποζημίωσης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, η 71367/261/1.4.2016 απόφαση του Περιφερειάρχη ...., όπως αυτή συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Και τούτο διότι δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων αυτών κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως, στην ως άνω απόφαση περιγράφονται τα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Περιφέρειας, όπως αυτά προκύπτουν από τον οικείο Ο.Ε.Υ. (κατευθυντήριες οδηγίες, ομογενοποίηση διαδικασιών, κωδικοποίηση της νομοθεσίας και ενημέρωση της ιστοσελίδας, προγράμματα GIS και ΧΥΤΑ−ΧΥΤΕΑ), ενώ γίνεται αόριστη αναφορά για τις ανάγκες αναδιοργάνωσης του αρχείου στο πλαίσιο μετακόμισης της υπηρεσίας, χωρίς να προσδιορίζεται ο όγκος των πρόσθετων εργασιών και η αδυναμία εκτέλεσης αυτών με χρονικό προγραμματισμό στο πλαίσιο του υποχρεωτικού ωραρίου. Η επίκληση των αυξημένων, πλην όμως γνωστών εκ των προτέρων και διαρκών υπηρεσιακών αναγκών, η υποστελέχωση της υπηρεσίας αυτής και η έλλειψη προσωπικού, ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται αορίστως, δεν συνιστά έκτακτη, εποχική ή απρόβλεπτη ανάγκη που δικαιολογεί την παροχή εργασίας καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίου (Ε.Σ. Κλ. Πρ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 41/2019), ενώ, επιπροσθέτως, δεν προκύπτει ο αριθμός των υπαλλήλων που εργάζονταν με παράλληλα καθήκοντα σε άλλες υπηρεσίες. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό εντάλματα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή υπερωριακής απασχόλησης σε υπαλλήλους Δήμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η υπερωριακή απασχόληση των φερομένων ως δικαιούχων, κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο εντέλλεται η αμοιβή τους με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, δεν είναι νόμιμη, καθόσον από το περιεχόμενο των 3/3.1.2011 και 3α/3.1.2011 αποφάσεων του Δημάρχου ... δεν προκύπτει ότι η έγκριση για την καθιέρωση της υπερωριακής εργασίας αυτών αποσκοπεί στην κάλυψη έκτακτων εποχικών ή απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών. Ειδικότερα, όσον αφορά στο προσωπικό που απασχολήθηκε στην υπηρεσία ύδρευσης, αορίστως γίνεται επίκληση, με την 3α/3.1.2011 απόφαση του Δημάρχου ..., στην παλαιότητα του δικτύου ύδρευσης και στην ανάγκη αποκατάστασης των βλαβών ανεξαρτήτως ημέρας και ώρας, δεδομένου ότι οι βλάβες και εν γένει τα προβλήματα που ανακύπτουν εξαιτίας του πεπαλαιωμένου δικτύου είναι συνήθη και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως υπηρεσιακές ανάγκες, που ανακύπτουν απροβλέπτως (πρβλ. πράξεις Ι Τμήμ. 261, 111/2011). Περαιτέρω, ανεξαρτήτως της αοριστίας της ανωτέρω απόφασης, ούτε στην 196/2011 βεβαίωση του Δημάρχου ..., αλλά ούτε και σε κανένα στοιχείο του φακέλου γίνεται αναφορά συγκεκριμένων βλαβών, που προέκυψαν αιφνιδίως, και τις οποίες κλήθηκαν να αποκαταστήσουν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι. (..)Κατ’ ακολουθία αυτών, οι εντελλόμενες, με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, δαπάνες είναι μη νόμιμες και, συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή αποζημίωσης για συμμετοχή σε συνεδριάσεις επιτροπών διαγωνισμού δημοσιών συμβάσεων μελετών  Δήμου...Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ανεξαρτήτως του ότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι ιδιώτες εκπρόσωποι του Τ.Ε.Ε., μέλη των ως άνω επιτροπών διαγωνισμού, δικαιούνται αποζημίωση για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των ως άνω συλλογικών οργάνων, οι οποίες έλαβαν χώρα εντός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των υπηρεσιών του Δήμου, απορριπτομένου ως αβάσιμου του σχετικού λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου, οι ελεγχόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Τούτο διότι, λαμβανομένου υπόψη ότι προϋπόθεση για την καταβολή της αμοιβής είναι η δημοσίευση των αποφάσεων συγκρότησης των Επιτροπών διαγωνισμού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 περ. ιβ΄ του ν. 3469/2006, οι ως άνω επιτροπές έχουν οργανωτική υπόσταση αφ’ ης στιγμής οι 283/29.11.2017, 274/22.11.2017, 275/22.11.2017 και 282/29.11.2017 αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής δημοσιεύθηκαν, ήτοι από 8.6.2018, 7.6.2018, 7.6.2018 και 13.6.2018 αντίστοιχα. Οι αποφάσεις δε αυτές δεν δύναται να αναπτύξουν αναδρομική ισχύ, ενώ οι δε συνεδριάσεις των επιτροπών διαγωνισμού για τις οποίες εντέλλεται η καταβολή αποζημίωσης έλαβαν χώρα μεταγενέστερα των ως άνω ημερομηνιών δημοσίευσης των αποφάσεων συγκρότησης. Τέλος, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, που αφορά στην παραβίαση της αρχής της οικονομικότητας λόγω του υπερβολικά μεγάλου αριθμού συνεδριάσεων εκάστης επιτροπής διαγωνισμού, τυγχάνει απορριπτέος ως αόριστος και ανεπίδεκτος εκτίμησης, καθόσον δεν παρατίθενται συγκριτικά στοιχεία για διαγωνισμούς, όμοιου ή συναφούς αντικειμένου, με εκείνα των επίμαχων διαγωνισμών, ώστε να μπορεί να εξαχθεί ασφαλής κρίση σχετικά με το αν ο αριθμός των συνεδριάσεων εκάστης επιτροπής διαγωνισμού υπερβαίνει το κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής και τις συναλλακτικές αντιλήψεις προσήκον μέτρο (πρβλ. Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο Ι Τμ. 172/2013, Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Tμ. 301/2014, 60/2013, 185/2012, Ι Τμ. 15/2012, IV Τμ. 93/2011, 56/2001, VII Tμ. 301/2011). Εξάλλου, ανεξαρτήτως της προεκτιμώμενης αξία της μελέτης, δύνανται κατά τη διενέργεια μιας διαγωνιστικής διαδικασίας να ανακύψουν περίπλοκα ζητήματα που καθιστούν αναγκαίες τις επανειλημμένες συνεδριάσεις της επιτροπής διαγωνισμού. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και, ως εκ τούτου, αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.