Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν/κλ.Ζ/85/2009

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4129/2013

Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν. 3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού τους, ακόμη δηλαδή και αυτές που ρητά έχουν εξαιρεθεί από τις ρυθμίσεις των λοιπών διατάξεων του νόμου αυτού (βλ. σχετ. πρακτ. 27ης Γεν.Συν./29.11.2000 της Ολομ. Ελ. Συν., πράξ. ΣΤ‘ Κλιμ.31/2001).

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕλΣυν/Ζ.Κλ/365/2009

"2. Το άρθρο 19 παρ. 7 του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου (π.δ/μα 774/1980, ΦΕΚ 189 Α΄), όπως η παράγραφος αυτή προστέθηκε με το άρθρο 15 του ν. 2145/1993 (ΦΕΚ 88 Α΄) και ισχύει μετά την αντικατάστασή της από το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999 (ΦΕΚ 199 Α΄) και την τροποποίησή της από το άρθρο 2 του ν. 3060/2002 (ΦΕΚ 242 Α΄) ορίζει ότι: «Για τις προμήθειες αγαθών του άρθρου 1 του Ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α΄), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ, καθώς και για την εκτέλεση έργων από το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή Οργανισμούς, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του ενός δισεκατομμυρίου (1.000.000.000) δραχμών ή δύο εκατομμυρίων εννιακοσίων χιλιάδων (2.900.000) ευρώ, διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος νομιμότητας της οικείας συμβάσεως, πριν από τη σύναψή της, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το προηγούμενο εδάφιο ισχύει και στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όταν το προϋπολογιζόμενο οικονομικό αντικείμενό τους υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ.». Εν συνεχεία, με το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 (ΦΕΚ 30 Α΄), ορίστηκε ότι «α) Ο προβλεπόμενος από τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 19 του Π.δ. 774/1980 ... έλεγχος νομιμότητας επί των συμβάσεων προμήθειας αγαθών του άρθρου 1 του ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α'), παροχής υπηρεσιών και για την εκτέλεση έργων διενεργείται υποχρεωτικά, πριν από τη σύναψή τους, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ.» Εξάλλου, το άρθρο 19 του ν. 3193/2003 (ΦΕΚ 266 Α΄) ορίζει ότι «...για τον προσδιορισμό του ποσού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των οικείων συμβάσεων δεν λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ...». 3. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει, πριν από την υπογραφή τους, τη νομιμότητα των δημοσίων συμβάσεων, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ. Συνεπώς, δημόσιες συμβάσεις, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων είναι κατώτερη του ανωτέρω ποσού, απαραδέκτως υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας και το αρμόδιο Κλιμάκιο, στο οποίο εισήχθη η υπόθεση, οφείλει να απόσχει να αποφανθεί επ’ αυτής (βλ. 275, 135, 104, 81/2006 πράξεις παρόντος Κλιμακίου)."


ΕλΣυν/Ζ.κλ/140/2010

Εξάλλου, στην παρ. 1 του άρθρου 8 του π.δ. 60/2007 «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ "περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών", όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2005/51/ΕΚ της Επιτροπής και την Οδηγία 2005/75/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2005» (ΦΕΚ Α΄ 64) ορίζεται ότι «Ο υπολογισμός της εκτιμώμενης αξίας μιας δημόσιας σύμβασης βασίζεται στο συνολικό πληρωτέο ποσό, εκτός ΦΠΑ, όπως προσδιορίζεται από την αναθέτουσα αρχή. Στον υπολογισμό αυτό, λαμβάνεται υπόψη το εκτιμώμενο συνολικό ποσό, συμπεριλαμβανομένων τόσο του τυχόν προβλεπόμενου δικαιώματος προαιρέσεως όσο και των τυχόν παρατάσεων της σύμβασης. …» (βλ. και άρθρο 9 παρ.1 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ). Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν.3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ. Σε περίπτωση δε σύναψης σύμβασης στην οποία επιφυλάσσεται δικαίωμα προαιρέσεως υπέρ της Αναθέτουσας Αρχής, στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπόκειται, κατά την έννοια της διάταξης της παρ. 19 του άρθρου 7 του π.δ.774/1980, όπως ισχύει, η σύμβαση στο σύνολό της, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος προαιρέσεως. Προς τούτο, σε περίπτωση που η Αναθέτουσα Αρχή, μη συνυπολογίζοντας την οικονομική αξία του δικαιώματος προαίρεσης, δεν υποβάλει το αρχικό σχέδιο για έλεγχο, απαραδέκτως υποβάλλει αυτοτελώς στη συνέχεια και δη μετά την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης, το εκτελεστικό του σχετικού δικαιώματος σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας (βλ. πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 22, 32, 33 και 34/2007). Συνεπώς, δεν υπάγονται το πρώτον ή εκ νέου στον κατά τις ως άνω διατάξεις προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας τυχόν πρόσθετες συμφωνίες μεταξύ αναθέτουσας αρχής και αναδόχου σε εκτέλεση συμβατικού όρου ή κατά ενεργοποίηση σχετικού δικαιώματος προαίρεσης, που έχει περιληφθεί σε ήδη υφιστάμενη σύμβαση (πρβλ Πρ Ζ’ Κλιμ ΕλΣυν 302/2008, 123/2010).


ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/572/2005

Για την εκτέλεση έργων από το Δημόσιο, τα ν.π.δ.δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων . χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών Φ.Π.Α. (βλ. άρθρο 19 του ν. 3193/2003, Α' 266), υπερβαίνει το ποσό του(1.000.000) ευρώ. διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος νομιμότητας της οικείας συμβάσεως, πριν από τη σύναψη της. από Κλιμάκια του Ε.Σ.


ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)312/2016

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ:(…)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Α. Παρέλκει η έρευνα της βασιμότητας ή μη του λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου, καθώς αυτός ερείδεται στην εσφαλμένη προϋπόθεση ότι με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα εντέλλεται στον ανωτέρω υπάλληλο του ν.π.ι.δ. η προβλεπόμενη από το άρθρο 8 εδ. β΄ του ν. 3198/1955 αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης. Β. Ανεξαρτήτως του αν η προβλεπόμενη από την Ε.Σ.Σ.Ε. της Δ.Ε.Υ.Α.Ι. χρηματική παροχή συνιστά πρόσθετη αυτοτελή αποζημίωση, πέραν, δηλαδή, εκείνης του ν. 2112/1920 (αποζημίωση απόλυσης), και, συνεπώς δεν δύναται να υπερβαίνει, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 του α.ν. 173/1967, ποσοστό 15% του ανωτάτου ορίου αποζημίωσης λόγω απόλυσης του άρθρου 2 παρ. 2 του ίδιου ως άνω νόμου, όπως αυτό καθορίστηκε με το άρθρο 21 παρ. 13 του ν. 3144/2003 (15.000,00 ευρώ), ήτοι το ποσό των 2.250,00 ευρώ (βλ. Ε.Σ. πρακτ. 6ης Γεν.Συν./19.2.2014 Ολ., Θέμα Β΄, πράξ. VII Τμ. 13/2014, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. ad hoc 111/2014, 179/2013), ή αν συνιστά κίνητρο εθελούσιας εξόδου και, επομένως, δεν υπόκειται στον περιορισμό του άρθρου 3 του α.ν. 173/1967 ως προς το ύψος της (βλ. Ε.Σ. πράξ. VII Τμ. 39/2014), η εν λόγω παροχή μη νομίμως καταβλήθηκε στον οικειοθελώς αποχωρήσαντα Γενικό Διευθυντή της δημοτικής επιχείρησης βάσει του θεωρημένου από τον Επίτροπο 36Α/2016 χρηματικού εντάλματος πληρωμής της Δ.Ε.Υ.Α.Ι.. Τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη III.α της παρούσας, ο όρος της Ε.Σ.Σ.Ε. της Δ.Ε.Υ.Α.Ι. περί καταβολής της παροχής αυτής είχε παύσει να ισχύει κατά το χρόνο αποχώρησης (20.4.2016) του υπαλλήλου από την υπηρεσία (πρβλ. Α.Π. 478/2007, 44/2006, 416/1994, 414/1991, Ε.Σ. πράξ. I Τμ. 51/2015, Δ. Ζερδελής, Εργατικό Δίκαιο, Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις, εκδ. 2011, σελ. 1241-1242, 1245-1246).(...)


ΕλΣυν/Τμ.6/61/2008

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι από τις 03.12.2007, ημερομηνία έναρξης της ισχύος των διατάξεων αυτών, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις, μεταξύ των οποίων και εκείνες της περιόδου 2000-2006, που συνάπτονται με συμβαλλόμενο μέρος το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή τους δημόσιους οργανισμούς για την εκτέλεση έργων, την προμήθεια αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μόνο εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους υπερβαίνει το όριο των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (αντί του ενός εκατομμυρίου ευρώ που ίσχυε μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία). Συνεπώς, από τις 03.12.2007 και εφεξής, οι προαναφερόμενες συμβάσεις, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων είναι μικρότερη του ποσού αυτού (5.000.000 ευρώ), δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. Πράξη VI Τμ. 255/2007).


ΕλΣυν/Τμ.6/30/2009

Με τις διατάξεις αυτές, οι οποίες έχουν πλέον αποκτήσει και συνταγματικό έρεισμα (βλ. άρθρο 98 παρ. 1 περ β΄ του Συντάγματος, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή του με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, ΦΕΚ 84 Α΄), καθιερώνεται, όπως έχει κριθεί (βλ. πρακτικά 7ης/7.3.2001 γενικής συνέλευσης Ολομ. Ελ.Συν.), «προληπτικός έλεγχος της νομιμότητας» των ανωτέρω συμβάσεων. Συνεπώς, ο ως άνω έλεγχος ασκείται, σε κάθε περίπτωση, κατά το στάδιο προ της έναρξης εκτέλεσης των συμβάσεων, αποσκοπεί δε στην πρόληψη τυχόν παραβάσεων της κείμενης νομοθεσίας και άρα στην αποφυγή σύναψης άκυρων συμβάσεων. Προϋποθέτει, δηλαδή, υπηρεσίες που θα παρασχεθούν με βάση την ελεγχείσα και κριθείσα ως νόμιμη σχετική διαδικασία ανάθεσης της οικείας σύμβασης κι όχι υπηρεσίες, οι οποίες έχουν ήδη παρασχεθεί, καθόσον στην περίπτωση αυτή ο έλεγχος θα είναι κατασταλτικός, πράγμα το οποίο αντίκειται στις προπαρατεθείσες διατάξεις. Υπό την αντίθετη, άλλωστε, εκδοχή θα στερούντο παντελώς ουσίας οι, κατά καιρούς, εισαχθείσες ειδικές ρυθμίσεις που έχουν επιτρέψει, όλως εξαιρετικώς και για λόγους υπερέχοντος δημοσίου συμφέροντος, την εκ των υστέρων διενέργεια του έλεγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, συγκεκριμένων, πάντοτε, κατηγοριών δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες συνήφθησαν και εκτελέστηκαν χωρίς να έχουν υποβληθεί στον εν λόγω έλεγχο (βλ. άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 2778/1999, ΦΕΚ 295 Α΄, άρθρο 3 του ν. 3060/2002, ΦΕΚ 242 Α΄, άρθρο 9 του ν. 3279/2004, ΦΕΚ 205 Α΄, άρθρο 14 παρ. 2 του ν. 3335/2005, ΦΕΚ 95 Α΄). Κατ’ ακολουθίαν τούτων, σε περίπτωση που σύμβαση παροχής υπηρεσιών προς το Δημόσιο, της οποίας η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, υποβληθεί για έλεγχο νομιμότητας μετά την, έστω και μερική, εκτέλεσή της, το Κλιμάκιο δεν μπορεί πλέον να επιληφθεί του ελέγχου της, λόγω ελλείψεως ελεγκτικής αρμοδιότητας και οφείλει να απόσχει του ελέγχου αυτού (βλ. 172, 71/2007, 233, 227, 225, 184, 177, 158/2006, 80, 35, 15/2005 Πράξεις VI Τμήματος Ελ.Συν.).


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.ΙV/215/2015

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (...)I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, εφόσον η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την παροχή ομοειδών υπηρεσιών καθαριότητας για τις ανάγκες των Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α. για το έτος 2015 υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), μη νομίμως για την ανάθεση της επίμαχης υπηρεσίας διενεργήθηκε χωριστός διαγωνισμός, κατόπιν επιμερισμού της συνολικής ποσότητας σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες, καθώς με την πρακτική αυτή παρακάμφθηκε η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξάλλου, πρέπει να απορριφθεί ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι με την 7004/3/63/3.6.2014 απόφαση Υπουργού Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη έχει μεταβιβαστεί στους Διευθυντές Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α. η αρμοδιότητα για τη διενέργεια τακτικού διαγωνισμού παροχής υπηρεσιών καθαριότητας μέχρι και την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, για ποσά μέχρι 500.000 ευρώ, καθώς και την διενέργεια τακτικού διαγωνισμού παροχής υπηρεσιών καθαριότητας μέχρι και το στάδιο του ελέγχου των δικαιολογητικών και αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών με την σύνταξη σχετικού πρακτικού για ποσά άνω των 500.000 ευρώ, δεδομένου ότι η μεταβίβαση της εν λόγω αρμοδιότητας δεν καταργεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του κείμενου νομοθετικού πλαισίου ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, σε κάθε περίπτωση δε αφορά διαγωνισμούς που νόμιμα διενεργούνται από τις Διευθύνσεις αυτές (βλ. πράξ. Κλιμ.Πρ.Ελ. IV Τμήματος 125/2015). Ενόψει όμως της ως άνω εκτεθείσας διοικητικής αυτοτέλειας των επιμέρους Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α., η οποία εκτείνεται και σε θέματα διαγωνισμών (βλ. σχετ. ΥΑ7004/3/63/3.6.2014), της επιτακτικής ανάγκης για άμεση κάλυψη των αναγκών των Διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μεταγωγών Αττικής για καθαρισμό των χώρων των υπηρεσιών που υπάγονται σε αυτές, οι οποίες δέχονται σημαντική επιβάρυνση στον τομέα της καθαριότητας λόγω μεγάλου αριθμού κρατουμένων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής ενήργησαν συγγνωστώς και όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι μεν νόμιμη, όμως το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.


EλΣυν/Τμ.7(ΚΠΕ)/28/2013

Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ποσό στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη συγκεκριμένης προμήθειας και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα ανάθεσής της απευθείας, με διαπραγμάτευση, πρόχειρο ή ανοιχτό διαγωνισμό, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε αγαθά που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται όμοια ή ομοειδή ή που ως εκ της φύσεώς τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών. Συνεπώς, δεν είναι νόμιμος, ο επιμερισμός της κατά τα ανωτέρω συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες, με σκοπό την απευθείας ανάθεση των μερικότερων αυτών προμηθειών με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής ποσότητας, αντί της διενέργειας μιας ενιαίας για τα είδη αυτά προμήθειας, γιατί με τον τρόπο αυτό επιχειρείται, κατά περιγραφή των οικείων διατάξεων, η αποφυγή τήρησης της οριζόμενης από αυτές διαδικασίας του διαγωνισμού (βλ. πράξ. VΙΙ Τμ. 62/2012, 76/2011, πράξ. Κλιμακίου τούτου 34, 64/2012).


ΕλΣυν/Κλιμ.Ζ/172/2009

Δεν είναι δυνατόν να διενεργηθεί από το Κλιμάκιο ο αιτούμενος έλεγχος νομιμότητας σε υποβαλλόμενο σχέδιο διακήρυξης, καθόσον τα υποβληθέντα έγγραφα δεν στοιχειοθετούν επιμέρους φάση της διαδικασίας του διαγωνισμού που ελέγχεται προληπτικά από το Ελεγκτικό Συνέδριο (απουσία έγκρισης διακήρυξης, μη ολοκληρωμένη τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας) αλλά αποτελούν εσωτερικές προπαρασκευαστικές πράξεις της αναθέτουσας αρχής, στο στάδιο της κατάρτισης του διαγωνισμού, που προηγούνται της έναρξης της διαδικασίας δημοπράτησης της παροχής υπηρεσιών, για τις οποίες το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν έχει σχετική γνωμοδοτική αρμοδιότητα. Οι δημόσιοι φορείς δεν δύνανται να ζητούν την άσκηση ελέγχου νομιμότητας για κάθε φάση της όλης διαδικασίας χωρίς προϋποθέσεις και περιορισμούς, ακόμα και πριν από την ενεργοποίηση του διαγωνισμού, διότι αυτό θα είχε ως συνέπεια να μεταβληθεί το Κλιμάκιο, χωρίς να υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο νόμο, σε γνωμοδοτικό όργανο της Διοίκησης, καλούμενο να εκφέρει γνώμη επί οποιουδήποτε νομικού ζητήματος που ανέκυπτε στο πλαίσιο της διαδικασίας του διαγωνισμού. Το χρονικό σημείο έναρξης της διαδικασίας δημοπράτησης μίας δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών (που αποτελεί και το χρονικό σημείο έναρξης της πρώτης επιμέρους φάσης της διαδικασίας) ταυτίζεται με το χρονικό σημείο ολοκλήρωσης των διατυπώσεων πλήρους δημοσιότητας που απαιτούνται για τις υπηρεσίες αυτές, προ του οποίου δεν νοείται εν εξελίξει ενεργή διαδικασία δημοπράτησης.(...) Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο του ελέγχου αυτού το Κλιμάκιο δεν υποκαθιστά τα αρμόδια διοικητικά όργανα στην ουσιαστική εκτίμηση των πραγμάτων, ούτε ελέγχει την ορθότητα των τεχνικών κρίσεων της Διοίκησης ή τις κρίσεις σκοπιμότητας, αρκούμενο στον έλεγχο της αιτιολογίας των σχετικών διοικητικών πράξεων, καθώς και στον έλεγχο της υπέρβασης ή μη από τα διοικητικά όργανα των άκρων ορίων της διακριτικής τους ευχέρειας. Περαιτέρω, στις διατάξεις του ως άνω άρθρου, στο οποίο ρυθμίζεται η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον έλεγχο συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας με αντισυμβαλλόμενο το Δημόσιο ή νομικό πρόσωπο που εξομοιώνεται με αυτό, προβλέπεται ρητά και η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να προκαλεί τον έλεγχο νομιμότητας επιμέρους φάσεων της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, έτσι ώστε να εντοπίζεται το συντομότερο δυνατό κάθε νομική πλημμέλεια που θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια την ακυρότητα του διαγωνισμού (βλ. πράξη VI Τμ. Ελ. Συν. 53/2005). Στην περίπτωση δε που πρόκειται για επιμέρους φάσεις της διαδικασίας του διαγωνισμού, ήτοι κάθε διακριτού τμήματος της δημοπρασίας, που αρχίζει, το πρώτον, με την ενεργοποίηση του διαγωνισμού (μέσω της έγκρισης της σχετικής διακήρυξης από τα αρμόδια όργανα του φορέα και την τήρηση των απαιτουμένων διατυπώσεων δημοσιότητας) και ολοκληρώνεται με την έκδοση ορισμένης διοικητικής πράξης, προβλεπόμενης για το στάδιο αυτό, βάσει των κειμένων διατάξεων, ακολουθείται δε από το επόμενο στάδιο – φάση και ούτω καθ’ εξής, μέχρι την κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και την υπογραφή της οικείας σύμβασης, τότε για τη διενέργεια του σχετικού ελέγχου νομιμότητας, απαιτούνται όλα τα έγγραφα και λοιπά στοιχεία που απαρτίζουν και αφορούν την εν λόγω ελεγχόμενη επιμέρους φάση, πριν από την υποβολή των οποίων δεν μπορεί να ζητηθεί ούτε να ασκηθεί η ελεγκτική αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. πράξη Ε΄ Κλιμ. Ελ. Συν. 415/2003). Εξάλλου, η υιοθέτηση, ως προς τις ανωτέρω διατάξεις, της ερμηνευτικής εκδοχής ότι οι δημόσιοι φορείς δύνανται να ζητούν την άσκηση ελέγχου νομιμότητας για κάθε φάση της όλης διαδικασίας χωρίς προϋποθέσεις και περιορισμούς, ακόμη και πριν από την ενεργοποίηση του διαγωνισμού, προκειμένου να αποφαίνεται το οικείο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί ανακύψαντος νομικού ζητήματος, θα είχε ως συνέπεια να μεταβληθεί το Κλιμάκιο, χωρίς να υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο νόμο, σε γνωμοδοτικό όργανο της Διοίκησης, καλούμενο να εκφέρει γνώμη επί οποιουδήποτε νομικού ζητήματος ανέκυπτε στο πλαίσιο της διαδικασίας του διαγωνισμού (βλ. πράξεις ΣΤ΄ Κλιμ. Ελ. Συν. 109/2005 και 22/2006 ).


ΕΣ/ΤΜ.7/55/2013

Εξόφληση του 4ου λογαριασμού της κύριας σύμβασης, καθώς και της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων γηπέδου Δ.Δ. ......».(...)Ο  ν. 4129/2013 (ΦΕΚ Α΄, 52), ορίζει στο άρθρο 32 ότι: «1. …6. Αιτήσεις ανάκλησης των πράξεων ή πρακτικών των Κλιμακίων σε περίπτωση πλάνης περί τα πράγματα ή το νόμο υποβάλλονται στη γραμματεία του αρμόδιου Τμήματος από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από την κοινοποίηση της πράξης ή του πρακτικού του Κλιμακίου στον οικείο φορέα. Τις αιτήσεις ανάκλησης εξετάζει το αρμόδιο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αποφαινόμενο σε συμβούλιο. Δεύτερη αίτηση ανάκλησης κατά της ίδιας πράξης δεν επιτρέπεται.».
Με τις διατάξεις αυτές  θεσπίζεται ειδική και  ταχεία διαδικασία ανακλήσεως των πράξεων που εκδίδονται  κατά τη διαδικασία της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου,  από τα αρμόδια Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο πλαίσιο άσκησης του προληπτικού ελέγχου των δαπανών. Ειδικότερα, η προθεσμία για την υποβολή της αιτήσεως ανακλήσεως  ρυθμίζεται αποκλειστικώς από τις ως άνω ειδικές διατάξεις και, ως εκ τούτου, δεν είναι εφαρμοστέα επί της προθεσμίας αυτής η γενική διάταξη του άρθρου 11 του Κώδικα περί δικών του Δημοσίου (κωδ. δ/γμα από 26.6. – 10.7. 1944, ΦΕΚ Α΄ 139, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 12 του ν. 3514/2006, ΦΕΚ Α΄ 266), περί αναστολής των προθεσμιών άσκησης ενδίκων μέσων και βοηθημάτων κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών, ήτοι από 1ης Ιουλίου έως 15ης Σεπτεμβρίου κάθε έτους, η οποία εφαρμόζεται, κατά το άρθρο 22 παρ. 4 του ν. 1868/1989  (φ. Α΄ 230), στις λοιπές υποθέσεις δικαιοδοτικής αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο συνάγεται από τη γραμματική ερμηνεία της προεκτεθείσας διατάξεως της παρ. 6 του άρθρου 32 του ν. 4129/2013 και συνάδει με τον επιδιωκόμενο από το νομοθέτη σκοπό  (όπως συνάγεται και από την εισηγητική έκθεση του νόμου) της ταχείας  ολοκλήρωσης του προληπτικού ελέγχου, ούτως ώστε να μην παρεμποδίζεται η δημοσιονομική δραστηριότητα των διοικητικών οργάνων (Ολ. Πρακτ. της   4ης  Γεν. Συν. της  20.2.2013, πρβλ και 3433, 3432, 2762/2011 απόφ. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης).   Επομένως, αίτηση ανακλήσεως που ασκείται, από οποιονδήποτε έχει σπουδαίο έννομο συμφέρον, μετά την πάροδο της αποκλειστικής, κατά τα παραπάνω, προθεσμίας των τριάντα ημερών από την κοινοποίηση της   πράξης του Κλιμακίου στον οικείο φορέα, είναι εκπρόθεσμη και για το λόγο αυτό, που ερευνάται αυτεπαγγέλτως από το Τμήμα, απορριπτέα  ως απαράδεκτη.