Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για την προμήθεια υλικών για νοσοκομείο, καθόσον: α) δεν προσκομίζεται απόφαση της Έπιτροπής Προμηθειών Υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ.7 του ν.3580/2007, για τη διενέργεια του διαγωνισμού από το Νοσοκομείο και επιπλέον υπό την ισχύ του άνω νό¬μου, δεν προβλέπεται η διεξαγωγή διαγωνισμού για λογαριασμό άλλων φορέων (νοσοκομείων) εκτός του αναθέτοντος φορέα με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές που εγκρίθηκαν από τον ίδιο αναθέτοντα φορέα και με επιτροπή συγκροτηθείσα από τον φορέα αυτόν και όχι από την Επι¬τροπή Προμηθειών Υγείας, β) δεν τηρήθηκε ο κανόνας των αυτοτελών, διακριτών φάσεων του διαγωνισμού και η αρχή της αυστηρά τυπικής διαδικασίας του διαγωνισμού, διότι το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών πραγματοποιήθηκε ενώ εκκρεμούσε η εκδίκαση ενστάσεων που υποβλήθηκαν κατά του σταδίου τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών και επιπλέον η αναθέτουσα αρχή, μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, επανήλθε στην αξιολόγηση των τε-χνικών προσφορών, ως προς ορισμένα είδη, για την τεχνική αξιολόγηση των οποίων δεν είχαν υποβληθεί ενστάσεις ή προσφυγές και γ) δεν αιτιολογήθηκε, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 εδ.η του π.δ.118/2007, η κατακύρωση υπό προμήθεια ειδών σε εταιρείες που ήταν οι μοναδικά προσφέρουσες ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή έλαβε υπόψη συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, που να επιβεβαιώνονται με παραστατικά και τα οποία να δικαιολογούν την κατακύρωση στις προσφερόμενες για τα είδη αυτά τιμές.

Δημόσιες συμβάσεις των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων — Σύναψη συμβάσεως κατόπιν προσκλήσεως για την υποβολή προσφορών — Ανάθεση των συμβάσεων — Κριτήρια αναθέσεως — Επιλογή της αναθέτουσας αρχής — Όριο — Προσφυγή σε κριτήρια που καθιστούν δυνατό τον προσδιορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς — Επιτρέπεται η χρήση όχι αποκλειστικά οικονομικών κριτηρίων.Σχετ.ΣτΕ/100/2009

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων  του Νοσοκομείου. ...ζητείται η αναθεώρηση της υπ΄ αριθμ. 3369/2011 απόφασης του VI  Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (...) Με τις παραδοχές αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη (υπό ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση, κατά πλειοψηφία, ότι εσφαλμένως τα περιλαμβανόμενα στη συγκεκριμένη διακήρυξη κριτήρια υπελήφθησαν τόσο από το δικάσαν Τμήμα (VI) όσο και από το Κλιμάκιο (Z΄) ως κριτήρια ανάθεσης κατά την έννοια του άρθρου 51 του π.δ. 60/2007 και, συνακόλουθα, εσφαλμένως κρίθηκε ότι η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού ήταν πλημμελής, με την αιτιολογία ότι έπληξε τον ελεύθερο ανταγωνισμό, αποτρέποντας, ενδεχομένως, πιθανούς υποψήφιους παρόχους υπηρεσιών να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία και, κυρίως, συμβάλλοντας στην αλλοίωση τόσο της αξιολόγησης των προσφορών των διαγωνιζομένων όσο και στη διαμόρφωση του αποτελέσματος της δημοπρασίας. Τούτο, διότι τα εν λόγω κριτήρια είναι πρόσφορα για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων, συνεπώς ορθώς αυτά συμπεριελήφθησαν μεταξύ των κριτηρίων «ποιοτικής επιλογής», κατά την έννοια των άρθρων 45 έως 50 του π.δ. 60/2007, προκειμένου να εξακριβωθεί η ικανότητά τους να εκτελέσουν τη σύμβαση, αξιολογήθηκαν και βαθμολογήθηκαν ειδικά για κάθε συμμετέχουσα εταιρεία. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη την ως άνω τεχνική αξιολόγηση, η αναθέτουσα αρχή ορθώς προχώρησε, μετά την αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών των υποψηφίων αναδόχων, βάσει συγκριτικού πίνακα, στην κατακύρωση των ελεγχόμενων υπηρεσιών καθαριότητας, έχοντας ως κριτήριο τη συμφερότερη προσφορά, για την επιλογή της οποίας εφάρμοσε τον προβλεπόμενο στο οικείο άρθρο της διακήρυξης τύπο. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Χρυσούλας Καραμαδούκη και Μαρίας Βλαχάκη, τόσο το δικάσαν Τμήμα όσο και το Κλιμάκιο δεν έσφαλαν κρίνοντας ότι τα τεθέντα από την οικεία διακήρυξη ως κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών στην ομάδα Α’ και Β΄ δεν είναι πρόσφορα για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά αφορούν αποκλειστικά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση και επομένως μη νομίμως τέθηκαν από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης και ως εκ τούτου ο σχετικός λόγος περί αναθεωρήσεως πρέπει να απορριφθεί. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν κράτησε. Περαιτέρω, ορθώς το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφασή του έκρινε ότι μη νομίμως η αξιολόγηση του διαγωνισμού έγινε από τη συγκροτηθείσα με την 12047/22.9.2010 απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου επιτροπή, η οποία δεν συγκροτήθηκε παγίως και με ετήσια διάρκεια, σύμφωνα με το άρθρο 38 παρ. 3 του π.δ. 118/2007, αλλά για να καλύψει τις ανάγκες διενέργειας του συγκεκριμένου διαγωνισμού και μόνο. Πλην όμως, η εν λόγω πλημμέλεια, συνεκτιμωμένων και των ειδικότερων περιστάσεων της εξέλιξης της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, δεν παρίσταται ουσιώδης σε τέτοιο βαθμό που να μπορεί να επιφέρει ακυρότητα της όλης διαγωνιστικής διαδικασίας και να καθιστά εύλογη την επέλευση μιας τέτοιας συνέπειας, κωλύουσας την υπογραφή της οικείας σύμβασης. Τέλος, το Τμήμα της Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης κρίνει ότι ο περιλαμβανόμενος στο άρθρο 5 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας τρίμηνης παράτασης της σύμβασης δεν είναι νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί, καθόσον δεν αποτέλεσε περιεχόμενο της δημοσιευθείσας περίληψης της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού.(...)Αναθεωρεί την 3369/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται υπέρ της υπογραφής της οικείας σύμβασης υπό την προϋπόθεση απάλειψης του, στο σκεπτικό της παρούσας αναφερόμενου περί παράτασης της ελεγχόμενης σύμβασης, όρου, κατά τα λεπτομερώς στο σκεπτικό της παρούσας διαλαμβανόμενα.

Μη νόμιμος ο διαγωνισμός για την ανάθεση παροχής ξενοδοχειακών υπηρεσιών από τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας διότι για την επιλογή του αναδόχου α) αγνοήθηκε πλήρως από την αναθέτουσα αρχή η συγκεκριμένη διαδικασία (με την εφαρμογή μιας σειρά τύπων) που προέβλεπε η διακήρυξη και β) έγινε αυθαιρέτως από την αναθέτουσα αρχή αναγωγή επιμέρους κριτηρίων της τεχνικής αξιολόγησης σε αυτοτελή κριτήρια κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού.

Στε. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων.-Διακήρυξη-Ανάθεση. (...) Ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων προμηθευτών και η ανάθεση της σύμβασης, έστω και αν δεν διενεργούνται ταυτόχρονα , είναι διαδικασίες αυτοτελείς και διέπονται από διαφορετικούς κανόνες. Ειδικότερα, ενώ ο έλεγχος της καταλληλότητας των υποψηφίων διενεργείται από την αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τα κριτήρια οικονομικής, χρηματοοικονομικής και τεχνικής ικανότητας, αντιθέτως, κριτήρια για την ανάθεση της σύμβασης είναι , είτε η χαμηλότερη τιμή, είτε η πλέον συμφέρουσα προσφορά από οικονομικής απόψεως . Συνεπώς, τα κριτήρια τα οποία δεν σκοπούν στον καθορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομικής απόψεως προσφοράς , δεν συνιστούν κριτήρια ανάθεσης, αλλά αφορούν κυρίως την εκτίμηση της καταλληλότητας των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό , να εκτελέσουν την οικεία σύμβαση . .. Επίσης, οι όροι της διακήρυξης , πρέπει να είναι αρκούντως ακριβείς και σαφείς, ώστε , αφενός μεν, να επιτρέπεται στους ενδιαφερομένους να κατανοούν αυτούς πλήρως και να τους ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, και αφετέρου, να παρέχεται επαρκής εγγύηση, περί της εφαρμογής αυτών από την διοίκηση κατά τρόπο αντικειμενικό και ενιαίο προς όλους τους προσφέροντες. Με την ένδικη αίτηση προβάλλεται, ότι, ενώ η προσβαλλόμενη διακήρυξη επιτρέπει την προσφορά για κάθε είδος χωριστά και προβλέπει την δυνατότητα υποβολής εγγύησης για συγκεκριμένο ποσοστό της αναλογικά προυπολογισθείσας δαπάνης για την ποσότητα του κάθε προσφερόμενου είδους ,εντούτοις δεν περιέχει αναλογικό προυπολογισμό των επιμέρους ειδών , ώστε να είναι τελικά εφικτός ο υπολογισμός της .... Η επιτροπή αναστολών ΣΕ δέχεται εν μέρει την αίτηση..

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ Αίτηση ανάκλησης της 11/2012 Πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό .......Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως η επιτροπή αξιολόγησης του διαγωνισμού εισηγήθηκε την κατακύρωση του αποτελέσματος του ελεγχόμενου διαγωνισμού στο μοναδικό σε αυτόν συμμετέχοντα, παρότι η προσφερόμενη από αυτόν έκπτωση για τα δύο από τα τρία προς προμήθεια είδη υγρών καυσίμων ήταν χαμηλότερη από αυτή που είχε επιτευχθεί για τα ίδια είδη στο διαγωνισμό του αμέσως προηγούμενου έτους.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση ανακλήσεως του Δήμου ......, να ανακληθεί η 11/2012 πράξη του Επιτρόπου στο Νομό ...... και να επιτραπεί η υπογραφή της ελεγχόμενης συμβάσεως μεταξύ του αιτούντος και του πρατηριούχου

Ο καθορισμός των κριτηρίων για την αξιολόγηση των προσφορών και την ανάθεση σύμβασης προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, εντάσσεται στο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο της οικείας διακήρυξης για τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού. Τυχόν αξιολόγηση των προσφορών των συμμετεχόντων στη διαδικασία με κριτήρια στοιχεία που δεν καθορίζονται στη διακήρυξη, αλλά τίθενται από την Επιτροπή διαγωνισμού μεταγενέστερα και ειδικότερα κατά την αξιολόγηση των προσφορών, συνιστά παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης.

Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά για την προμήθεια απορριμματοφόρων οχημάτων τύπου πρέσσας από Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων, δεδομένου ότι η υποβολή εναλλακτικών προσφορών, η οποία δεν προβλεπόταν ρητώς στη διακήρυξη, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού, αφού όλες οι συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες υπέβαλλαν εναλλακτικές προσφορές, οι οποίες αξιολογήθηκαν αυτοτελώς σε σχέση με τις υποβληθείσες βασικές προσφορές, από τεχνική και οικο-νομική άποψη αλλά ως συμφερότερη κρίθηκε η βασική προσφορά της αναδόχου και επομένως δεν πλήττεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης των προσφερόντων.

Δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών. Διατυπώσεις δημοσιότητας. Αλλαγή όρων προκήρυξης. Αξιολόγηση τεχνικών προσφορών για την επιλογή αναδόχων του έργου «Κατάρτιση ανέργων στον τομέα του πολιτιστικού περιβάλλοντος».Η προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού έχει χαρακτήρα κανονιστικής πράξης, και δεσμεύει τόσο τους διοικούμενους όσο και την αρμόδια επί του διαγωνισμού δημόσια Αρχή. Επί των δημοσίων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών που αριθμούνται στο Παράρτημα ΙΒ του ΠΔ 346/1998 δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 12 του εν λόγω Π.Δ/τος περί υποχρεωτικής δημοσιότητας, εκτός εάν η σχετική προκήρυξη παραπέμπει ρητά σε αυτές. Αλλαγές όρων που περιέχονται σε άρθρο της προκήρυξης βάσει του οποίου θα κριθεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, που αποτελεί το κριτήριο κατακύρωσης του διαγωνισμού, συνιστά τροποποίηση ουσιωδών όρων της προκήρυξης, η οποία πρέπει να υποβληθεί στις διατυπώσεις δημοσιότητας που προέβλεπε αυτή στην αρχική της μορφή. Διαφορετικά η τροποποίηση πρέπει να θεωρηθεί ανίσχυρη, ως μη εγκύρως και νομίμως γενόμενη. Ως εκ τούτου η Επιτροπή Διενέργειας/Αξιολόγησης του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχων του έργου «Κατάρτιση ανέργων στον τομέα του πολιτιστικού περιβάλλοντος» ορθά προέβη στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών σύμφωνα με το περιεχόμενο της προκήρυξης στην αρχική της μορφή, η οποία υποβλήθηκε στις διατυπώσεις δημοσιότητας, που αυτή προέβλεπε, και όχι σύμφωνα με το περιεχόμενό της, στην νεότερη μορφή της, που δεν υποβλήθηκε στις ίδιες διατυπώσεις δημοσιότητας. (πλειοψ.)

Σε ανοικτό διαγωνισμό προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, παρέχεται το δικαίωμα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρη τη ζητού-μενη ποσότητα ή για μέρος αυτής. Έπιπλέον, η μη υποβολή από συμμετέχοντα στο διαγωνισμό προμηθευτή, εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, οδηγεί σε αποκλεισμό του από τη διαγωνιστική διαδικασία. Τελικά, όμως, κρίθηκε μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία του εν λόγω διαγωνισμού, καθόσον είχε λήξει η ισχύς των προσφορών πέντε (5) συμμετεχουσών εταιρειών, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να υπογράψουν τα σχετικά σχέδια συμβάσεων. Με την 2047/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε εν μέρει την Πράξη αυτή και έκρινε ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην κατακύρωση είδους στην συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εταιρεία και μετά την υπέρβαση του ανώτατου χρονικού ορίου ισχύος της προσφοράς της ατομικής επιχείρησης, δεδομένου ότι η εν λόγω μειοδότρια ατομική επιχείρηση όχι μόνο δεν προέβαλλε αντιρρήσεις για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά αποδέχθηκε την παράταση της ισχύος της προσφοράς της και η ίδια είχε έννομο συμφέρον για την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Κρίθηκε επιπλέον ότι τα χρονικά όρια της ισχύος των προσφορών έχουν τεθεί υπέρ των διαγωνιζομένων, πράγμα που σημαίνει ότι ο μειοδότης υποχρεούται να αποδεχτεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και να συνάψει τη σχετική σύμβαση, με τις τιμές και τους όρους της προσφοράς του, μόνον εάν δεν έχει ακόμη παρέλθει ο χρόνος ισχύος των προσφορών που ορίστηκε με τη διακήρυξη ή ο χρόνος μέχρι του οποίου μπορεί νομίμως να παραταθεί η προσφορά του, ήτοι χρονικό διάστημα ίσο, κατ' ανώτατο όριο, με το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη. Ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως, μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική του ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Μετά δε την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων η τυχόν εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση, δεν πάσχει εξ' αυτού του λόγου ακυρότητας, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της αναθέτουσας αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού.