Κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού...ζητείται η αναθεώρηση της 1767/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκέψεις 11 και 12), το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση νομίμως καταρτίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω τροποποίησης ανέρχεται σε 739.949,54 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (4,41% του ποσού της αρχικής σύμβασης), και, ως εκ τούτου, είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων των 5.548.000 ευρώ και 2.519.338,98 ευρώ (αξία αρχικής σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. 16.795.593,22 Χ 15%), αντιστοίχως. Εξ άλλου, δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, καθόσον, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, η κατασκευή, με την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση, της δεξαμενής αναρρύθμισης δεν είναι έργο αυτοτελές σε σχέση με τον υποθαλάσσιο αγωγό, καθόσον αποσκοπεί στην εξασφάλιση της ορθής λειτουργίας και της προστασίας αυτού, έχοντας στάθμες λειτουργίας που υπερκαλύπτουν το υψηλό σημείο (+ 44,52 m) του χερσαίου αγωγού, επιλύοντας με τον τρόπο αυτό το σχετικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε κατά την κατασκευή του. Περαιτέρω δε, με τη συμπληρωματική σύμβαση διασφαλίζεται το ενιαίο της ευθύνης στο πρόσωπο του αναδόχου, τόσο για την κατασκευή και ορθή λειτουργία του υποθαλάσσιου αγωγού, όσο και για την παροχή της απαιτούμενης ποσότητας νερού, σύμφωνα με τις συμβατικές του υποχρεώσεις, δεδομένου και του γεγονότος ότι ο ανάδοχος έχει αναλάβει την υποχρέωση παρακολούθησης της λειτουργίας και τη συντήρηση του υποθαλάσσιου αγωγού για χρονικό διάστημα 36 μηνών. Δέχεται την αίτηση.

Επεμβάσεις Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο Οδικό Δίκτυο.(...) Το Δικαστήριο κρίνει ότι πέραν της αναγκαιότητας εκτέλεσης όλων των επίμαχων εργασιών που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης για την έντεχνη ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου του έργου, συντρέχουν σωρευτικά και οι λοιπές τιθέμενες στις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1β και 156 παρ. 1β του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου με τίτλο «Επεμβάσεις Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο Οδικό Δίκτυο των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Κρήτης - Βραχυπρόθεσμες Επεμβάσεις»..Η ανωτέρω Απόφαση αναθεωρεί την Απόφαση 1443/2023 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κατά το μέρος αυτής, κατά το οποίο δεν είχε ανακαλέσει την Πράξη 493/2023 του Ε' Κλιμακίου.Η ανωτέρω Απόφαση ανακαλεί εν μέρει την Πράξη 493/2023 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,και κατά το μη ανακληθέν μέρος αυτής.

Ζητείται η ανάκληση της 21/2022 Πράξης της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης ανάμεσα στον προσφεύγοντα και την παρεμβαίνουσα εταιρεία για το έργο «Συντηρήσεις – Βελτιώσεις κτιρίων στέγασης υπηρεσιών Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου 2020-2021», (...)Το Δικαστήριο αποφαίνεται, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα Περιφέρεια και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο εταιρεία, ότι με την προσβαλλόμενη πράξη εσφαλμένως κρίθηκε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις νομιμότητας της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης, κατά τα άρθρα 132 και 156 του ν. 4412/2016 και ειδικότερα κατά την παρ. 1 περ. β΄ αυτών, με την αιτιολογία ότι δεν τεκμηριώνονται επαρκώς οι λόγοι τεχνικής ή οικονομικής φύσης, για τους οποίους θεωρείται ασύμφορη η εμπλοκή οικονομικού φορέα διαφορετικού από τον αρχικό ανάδοχο. Συγκεκριμένα, οι περιλαμβανόμενες στην 1η συμπληρωματική σύμβαση εργασίες, σύμφωνα με την ως άνω οικεία αιτιολογική έκθεση, δεν αποτέλεσαν αντικείμενο της αρχικής σύμβασης και προέκυψαν από τα προεκτεθέντα φαινόμενα σφοδρών κακοκαιριών, είτε κατά τη διάρκεια της διαγωνιστικής διαδικασίας (κακοκαιρία «Μπάλλος») είτε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης (κακοκαιρία «Ελπίδα» και εξαιρετικά έντονες βροχοπτώσεις Μαρτίου 2022), τα οποία (φαινόμενα) προκάλεσαν εκτεταμένες βλάβες στις εξωτερικές όψεις του κτιρίου, ήτοι σε τμήμα αυτού που περιλαμβανόταν στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης χωρίς όμως να έχει περιληφθεί και η αποκατάσταση των βλαβών αυτών στην έκταση που προκλήθηκε. (...)Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 21/2022 Πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου.

Ανακατασκευή τοίχων αντιστήριξης πρανών...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση –τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατασκευής: α) σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II Β, υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η εγκριτική της σύναψής της απόφαση της αναθέτουσας αρχής εκδόθηκε στις 19.3.2019 ήτοι πριν την 1.4.2019, και β) είναι νόμιμη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 132 παρ. 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι το ύψος της 28.645,07 ευρώ υπολείπεται (ανερχόμενο 14,90%)  του ποσοστού 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (238.925,39 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) και δεν μεταβάλλεται, ενόψει και του αντικειμένου της (διαμόρφωση του πρανούς για τη προστασία του αγωγού της ΕΥΔΑΠ) η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου  συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας... και της εταιρείας «...».

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 85/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας … και της εταιρείας …Α.Ε. για την εκτέλεση του έργου της Περιφερειακής Ενότητας … (εφεξής Π.Ε. …) με τίτλο «ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ … – …» (Α΄ ΦΑΣΗ), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 16.794.871,79 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (19.649.999,99 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 17%) και συμβατικού τιμήματος 11.667.945,18 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (13.651.495,86 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 17%).(....)Εν όψει τούτων, η επίμαχη τροποποίηση είναι επουσιώδης και συνεπώς δυνατή χωρίς να απαιτείται διεξαγωγή νέας διαδικασίας δημοπράτησης, εναρμονίζεται δε και με τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις των επιτρεπτών τροποποιήσεων της σύμβασης κατά το μεταγενέστερο στάδιο της εκτέλεσής της που αποτυπώνονται στο άρθρο 132 του ν. 4412/2016. Δοθέντος, όμως, ότι πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης ωριμότητα του επαναχαραχθέντος στα προαναφερόμενα συγκεκριμένα τμήματα έργου, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 49 του ν. 4412/2016, ώστε να αρθεί κάθε πραγματικό και νομικό εμπόδιο για την ταχεία και απρόσκοπτη εκτέλεσή του, η αναθέτουσα Αρχή καλείται πριν από την υπογραφή της σύμβασης α) να ενσωματώσει στην κατακυρωτική απόφαση και στο σχέδιο σύμβασης την τροποποιημένη προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου όπως προκύπτει από την εγκεκριμένη οριστική μελέτη του έργου με την νέα χάραξη και να εφαρμόσει επ΄αυτής το ποσοστό έκπτωσης της αναδόχου, β) να μεριμνήσει για τη συμπερίληψη και του τμήματος της επαναχάραξης στην περιβαλλοντική αδειοδότηση και γ) να μεριμνήσει για τις τυχόν νέες απαιτούμενες απαλλοτριώσεις στην περιοχή της επαναχάραξης. Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 85/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 22/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(....)Με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας του Δήμου …» μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … … και της αναδόχου εταιρείας «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 61.000,68 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι, εν προκειμένω, συντρέχουν οι τιθέμενες με τις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. β΄ και 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, ως ισχύουν, προϋποθέσεις σύναψης τροποποιητικής σύμβασης για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών, σύμφωνα με όσα εκτίθενται ανωτέρω (βλ. σκ. 8), δεδομένου ότι (α) οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες για την κατασκευή της παρακαμπτήριας οδού δεν περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση, πλην όμως είναι απαραίτητες για την εκτέλεση του αντικειμένου αυτής, αφού η διευθέτηση της κυκλοφορίας των οχημάτων στην περιοχή του έργου μέσω της παρακαμπτήριας οδού αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη των εργασιών του βασικού αντιπλημμυρικού έργου, οι εργασίες δε αυτές κατέστησαν αναγκαίες μετά την σύναψη της αρχικής σύμβασης, όταν πλέον εγκρίθηκαν από τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης οι απαραίτητες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, με τις οποίες οριστικοποιήθηκε ο τρόπος κατασκευής της παρακαμπτήριας οδού(....)Ανακαλεί την 22/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Ζητείται η ανάκληση της 931/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής – τροποποιητικής σύμβασης του έργου του Δήμου Ηρακλείου με τίτλο «Αποκαταστάσεις διανοίξεων Δήμου ....»Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, όπως ισχύουν για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο διότι, το αρχικό έργο, έχοντας ως αντικείμενο, κατά τη γενική περιγραφή που περιέχεται στην οικεία μελέτη, την διάνοιξη δρόμων και κατασκευή μικρών τεχνικών έργων ή τοιχίων αντιστήριξης σε μη αρχικώς προσδιορισμένα σημεία του Δήμου Ηρακλείου, αλλά εκεί όπου θα υποδειχθεί από την αναθέτουσα Αρχή με βάση τις εκάστοτε περιστάσεις καθώς και τις ανάγκες αντιμετώπισης κατολισθήσεων, δεν αποτελεί ενιαίο έργο με λειτουργική και οικονομική αυτοτέλεια, αλλά τούτο συντίθεται από τόσα επιμέρους, αυτοτελή μεταξύ τους, έργα όσες οι μεμονωμένες (σημειακές) επεμβάσεις στις οποίες καθ΄υπόδειξη της αναθέτουσας Αρχής, οφείλει να προβεί η ανάδοχος εταιρεία.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 22.12.2022 (Α.Β.Δ. 8344/22.12.2022) προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Ηρακλείου και την υπέρ αυτής ασκηθείσα από 16.1.2023 έγγραφη παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…» και διακριτικό τίτλο «….Α.Ε».Δεν ανακαλεί την 931/2022 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια επιβατικών αυτοκινήτων...Επομένως, υπό τα ανωτέρω δεδομένα συντρέχουν οι σωρευτικά τασσόμενες προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ' του ν. 4412/2016 που η αναθέτουσα αρχή επικαλείται ως νομική βάση για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης.6. Συντρέχουσας της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, που δικαιολογεί την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης, νομίμως, σύμφωνα με το άρθρο 206 παρ. 1 και 3 του ίδιου νόμου, με την .... πράξη του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Τάξης, που εκδόθηκε ύστερα από το υποβληθέν πριν τη λήξη του συμβατικού χρόνου από 13.9.2019 σχετικό αίτημα του αναδόχου και μετά από θετική σχετική γνωμοδότηση της Ε.Δ. που διατυπώθηκε με το 10ο/27.9.2019 πρακτικό της, παρατάθηκε ο συμβατικός χρόνος παράδοσης των υπό προμήθεια αυτοκινήτων για χρονικό διάστημα ίσο με τον αρχικό συμβατικό χρόνο παράδοσης (κατά 7 μήνες, έως 19.4.2020).7. Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, στην προκειμένη υπόθεση συντρέχει η περίπτωση γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, που δικαιολογεί την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Η κατ’ εφαρμογή της ως άνω περίπτωσης τροποποιητική σύμβαση, της οποία η αρχική σύμβαση διήλθε από τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και παραδακτώς, σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 6 του ν.4412/2016, που προστέθηκε με το άρθρο 43 παρ. 21 του ν.4605/2019 και την .... περί "... καθορισμού της αρμοδιότητας των Ε΄, ΣΤ΄ και Ζ΄ Κλιμακίων" (ΦΕΚ 1970 Β΄) απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οικείο σχέδιο σύμβασης εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για την άσκηση του εν λόγω ελέγχου. Από τον έλεγχο αυτόν, διαπιστώθηκε ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος, που να κωλύει την υπογραφή του ως άνω σχεδίου σύμβασης, η δε αναθέτουσα αρχή υποχρεούται, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, να δημοσιεύσει σχετική τροποποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενόψει των εκτεθέντων στις σκέψεις 1-4, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη 1η τροποποίηση της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο παρίσταται μη ουσιώδης. Και τούτο, διότι υπάγεται στις ρητά αναφερόμενες στην παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 τοιαύτες (μη ουσιώδεις τροποποιήσεις), αναγόμενη σε υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου (.....), συνεπεία μερικής διαδοχής του, λόγω εταιρικής αναδιάρθρωσης (διάσπαση δι’ απόσχισης κλάδου, ο οποίος εισφέρεται στη νεοσυσταθείσα εταιρεία) και δη από νέο ανάδοχο (….), του οποίου αποκλειστικός μέτοχος παρίσταται ο αρχικός ανάδοχος. Συνακόλουθα, ως μη ουσιώδης, η εν λόγω τροποποίηση και, κατά συνεκδοχή, το περιέχον αυτή σχέδιο της 1ης τροποποίησης της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο δεν υπάγεται, κατ’ άρθρα 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020 και 132 παρ. 6 περ. α΄ του ν. 4412/2016, στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το σχέδιο της Πρώτης (1ης) Τροποποίησης της 0093Μ/2020 συμφωνίας-πλαίσιο, ανεξαρτήτως της υποχρεωτικότητας υπογραφής του, προς τον σκοπό ορθής αποτύπωσης του προσώπου του αντισυμβαλλομένου, απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου....επιδιώκεται η ανάκληση της 321/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το κατατεθέν από αυτή παράβολο.Για  τους  λόγους  αυτούς Δέχεται την από 17.5.2022 προσφυγή ανάκλησης της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «Ιωνικό Κέντρο» και την από 23.5.2022 παρέμβαση της «..». Ανακαλεί την 321/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.