Εγκαταστάσεις διάθεσης και επεξεργασίας λυμάτων...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3.4., το Κλιμάκιο κρίνει ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού, στο πλαίσιο τήρησης των αρχών της τυπικότητας των δημόσιων διαγωνισμών, της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, όφειλε, κατά τον έλεγχο των τεχνικών προσφορών τους, να εξετάσει τη συμμόρφωση ή μη των υποβληθεισών μελετών με τα συμβατικά τεύχη και, κατά δέσμια αρμοδιότητα, να απορρίψει τις προσφορές εκείνες που παραβιάζουν ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού. Μη νομίμως, συνεπώς, έκρινε ως πλήρεις τις τεχνικές προσφορές τόσο της «...» (η οποία και τελικώς αποκλείστηκε για τον λόγο αυτό, σε συμμόρφωση προς την 764/2020 απόφαση της Α.Ε.Π.Π.) όσο και της εταιρείας με την επωνυμία «...», ενώ, όπως διαπίστωσε η ίδια και καταγράφηκε στους σχετικούς Πίνακες Συμμόρφωσης, οι μελέτες και των δύο οικονομικών φορέων παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις από τις απαιτήσεις που καθορίζονται στις «Τεχνικές Προδιαγραφές» και στον Κανονισμό Μελετών του Έργου (ΤΔ 3 και 4, αντίστοιχα). Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση η αιτιολογία της Επιτροπής Διαγωνισμού παρίσταται αντιφατική, καθώς, παρά τις διατυπωθείσες απόψεις των μελών της (όπως αυτές παρατίθενται στο Παράρτημα 3 του Πρακτικού), τα οποία επεσήμαναν ότι, λόγω των παραβιάσεων των τεχνικών προσφορών που διαπιστώθηκαν στους οικονομικούς φορείς, οι προσφορές πρέπει να αποκλειστούν στο σύνολό τους, και την καταγραφή των σχετικών ελλείψεων στους Πίνακες Συμμόρφωσης, η Επιτροπή του Διαγωνισμού έθεσε την ένδειξη ΝΑΙ στα σχετικά πεδία συμμόρφωσης και αξιολόγησε ως πλήρεις τους  φάκελους τεχνικής προσφοράς των ανωτέρω διαγωνιζομένων.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/513/2021

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχου και του σχεδίου συμβάσεως για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Επισκευή διαρροών, φρεατίων και επαναφορές οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων σε περιοχές αρμοδιότητας δικτύου ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ Α.Ε.»(....)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως επί της νομιμότητας της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχου και των σχεδίου συμβάσεως του έργου με τίτλο «Επισκευή διαρροών, φρεατίων και επαναφορές οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων σε περιοχές αρμοδιότητας δικτύου ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ Α.Ε.» (Εργολαβία Ε-884- Τμήμα ΙΙΙ/Ε.884.3. Περιοχές αρμοδιότητας Υπηρεσίας Γ΄ …), Και Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με τα αναφερόμενα στις σκέψεις 18 β και γ, 20 β, γ και δ, 21, 22γ, 23, 24 α, β, γ, 25, 26, 27, 28 και 29 της παρούσας πράξεως στοιχεία εντός προθεσμίας δέκα πέντε ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας στον αναθέτοντα φορέα. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ της «…» (….) και του οικονομικού φορέα «… Ι.Κ.Ε», με αντικείμενο την «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΞΥΠΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ ΠΟΛΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΙΟΤ (ΙΝΤΕΡΝΕΤ 0F THINGS) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.565.765,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.)(....)Με δεδομένα αυτά,  η κατά τα ανωτέρω πρόβλεψη της δυνατότητας στήριξης σε ικανότητες τρίτων στο σχετικό άρθρο της διακήρυξης δεν καθιστά τον όρο αυτό μη νόμιμο ούτε η νόμιμη ενεργοποίηση της δυνατότητας αυτής στη συγκεκριμένη σύμβαση προμήθειας γεννά ζητήματα είτε ως προς την ικανότητα του προσφέροντος είτε ως προς το σύννομο της προσφοράς του.Ανακαλεί τη 17/2023 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Κέρκυρας.

Συντήρηση και αποκατάσταση βλαβών οδικού δικτύου...ζητείται η ανάκληση της 436/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι εν προκειμένω η συγγενική σχέση μεταξύ του Περιφερειάρχη .... και του ομορρύθμου εταίρου της αναδόχου εταιρείας δεν εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016, αφού ο Περιφερειάρχης ... δεν μετείχε στην Οικονομική Επιτροπή, ήτοι το όργανο διοίκησης εκείνο που είναι αρμόδιο για την κατάρτιση των όρων, της διακήρυξης, ούτε μετείχε σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο της διαδικασίας μέχρι τη κατακύρωση και συνακόλουθα δεν στοιχειοθετείται, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων. Συνεπεία τούτου  ο υποψήφιος ανάδοχος δεν είχε ούτε υποχρέωση θετικής απάντησης στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να εξετάσει αν υφίσταται, από μόνη την συγγενική σχέση των δύο προσώπων, τέτοια κατάσταση. Εξάλλου, το ποσοστό έκπτωσης που προσέφερε ο ανάδοχος, συγκρινόμενο τόσο με το προσφερόμενο από τους λοιπούς διαγωνιζόμενους όσο και με το προσφερόμενο από τους αναδόχους άλλων έργων της Περιφέρειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ) δεν παρίστατο ασυνήθιστα υψηλό ούτε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η διαμόρφωσή του σε αυτό το ύψος υπήρξε αποτέλεσμα αδιαφανών ενεργειών. Σε κάθε περίπτωση για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου διεξήχθη ηλεκτρονικός διαγωνισμός, που διασφαλίζει την τήρηση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, και παράλληλα αποκλείει την περίπτωση πληροφόρησης των οικονομικών προσφορών των ανταγωνιστών πριν από την κατάθεση της οικονομικής προσφοράς του υποψηφίου αναδόχου ενώ διαπιστώνεται ότι δεν υπεβλήθησαν ενστάσεις από συνυποψήφιες εταιρείες. Συνακόλουθα, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης, στο οποίο αναφέρεται ως νόμιμος εκπρόσωπος της οικείας Περιφέρειας ο Περιφερειάρχης αυτής, δύναται να υπογραφεί νομίμως από την αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Ευαγγελία – Ελισάβετ Κουλουμπίνη, κατά τη γνώμη της οποίας η παράλειψη του αναδόχου να γνωστοποιήσει την τυχόν ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων και συνακόλουθα η παράλειψη αυτή του σταδίου ελέγχου από την αναθέτουσα αρχή ορθά κρίθηκε, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην σκέψη Β.4. της παρούσας, από το Κλιμάκιο  ουσιώδης πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας που κωλύει τη σύναψη της σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση  πρέπει να γίνουν δεκτές,  να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 436/2019 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με τον αναδειχθέντα ανάδοχο .... από τον αρμόδιο  Αντιπεριφερειάρχη.Ανακαλεί την 436/2019 πράξη του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων(...)Με τα δεδομένα αυτά, και αφού από το υπόδειγμα του Ε.Ε.Ε.Σ. που ανήρτησε η προσφεύγουσα Α.Α. στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισμού είχε αφαιρεθεί το ειδικό πεδίο («Λοιπές οικονομικές ή χρηματοοικονομικές απαιτήσεις»), στο οποίο συμπληρώνεται από τους διαγωνιζόμενους το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των εργολαβικών τους συμβάσεων, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο παρεμβαίνων 2ος μειοδότης, ο οποίος δήλωσε το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των εργολαβικών του συμβάσεων στην από 1.8.2023 συνοδευτική υπεύθυνη δήλωση, ανταποκρίθηκε στις σχετικές προαποδεικτικές του υποχρεώσεις και μη νομίμως αποκλείστηκε από τη διαγωνιστική διαδικασία για τον λόγο αυτόν (πρβλ. ΣτΕ 2095/2021 σκ. 11). Σε κάθε περίπτωση, η απάλειψη του επίμαχου πεδίου από το Ε.Ε.Ε.Σ. δημιούργησε αντικειμενική ασάφεια, ως προς το εάν συντρέχει απαίτηση της διακήρυξης για προαπόδειξη του ανεκτέλεστου υπολοίπου, κατά τα ανωτέρω, η ασάφεια δε αυτή δεν μπορεί να αποβεί σε βάρος του διαγωνιζόμενου, ο οποίος συμπλήρωσε πλήρως το αναρτηθέν από την προσφεύγουσα Α.Α. υπόδειγμα και συμπλήρωσε τις αναγκαίες πρόσθετες πληροφορίες προσκομίζοντας συνοδευτική υπεύθυνη δήλωση (πρβλ. ΣτΕ 2223/2023 σκ. 9 και 10).
Mε τις κρινόμενες προσφυγές, όπως η πρώτη εξ αυτών αναπτύσσεται με το από 16.5.2024 υπόμνημα της προσφεύγουσας Α.Α., προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη Πράξη έσφαλε, κρίνοντας ότι ο αποκλεισμός του παρεμβαίνοντος 2ου μειοδότη ήταν παράνομος, διότι με βάση το άρθρο 367 παρ. 3 του ν. 4412/2016 η προσφεύγουσα Α.Α. όφειλε να συμμορφωθεί στο διατακτικό της 1690/2023 απόφασης της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. που έκρινε αντιθέτως με το Κλιμάκιο. Ο λόγος αυτός είναι αλυσιτελής καθώς, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, οι αποφάσεις της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., που εκδίδονται επί προδικαστικών προσφυγών που ασκούνται από τους έχοντες προς τούτο έννομο συμφέρον, δεν δεσμεύουν το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση της κατοχυρωμένης στο άρθρο 98 παρ.1 εδ. β΄ του Συντάγματος αρμοδιότητάς του για τον έλεγχο των συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, η οποία ρυθμίζεται στα άρθρα 324 επ. του ν. 4700/2020, ασκείται με τις εγγυήσεις που αυτό απολαμβάνει ως Ανώτατο Δικαστήριο, εκτείνεται στο σύνολο της διαγωνιστικής διαδικασίας, συνεπώς και στον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και αποσκοπεί στη διασφάλιση της αντικειμενικής νομιμότητας της προς ανάθεση σύμβασης (Έβδ. Τμ. 1638/2023, σκ. 24-26). Για τους λόγους αυτούς. Απορρίπτει τις προσφυγές ανάκλησης.Δέχεται την ασκηθείσα παρέμβαση.Δεν ανακαλεί την 146/2024 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1201/2024

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ - ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΑΓΩΓΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΛΥΜΑΤΩΝ, ΑΓΩΓΟΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΦΡΕΑΤΙΟ ΦΟΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ»(...)διαπίστωσε ότι η εταιρεία με την επωνυμία «…», η οποία αποτελεί μέλος της διαγωνιζόμενης ένωσης οικονομικών φορέων «ΕΝΩΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ … Α.Ε. – … Α.Ε.»,  η εταιρεία με την επωνυμία «… Α.Ε.», η οποία προσφέρει δάνεια εμπειρία στην διαγωνιζόμενη Κοινοπραξία με την επωνυμία «Κ/ΞΙΑ … ΑΤΕ – … S.A», και η εταιρεία με την επωνυμία «…» και δ.τ. «…», στο υποβληθέν Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.) έχουν απαντήσει καταφατικά στο ερώτημα «Έχει συνάψει ο οικονομικός φορέας συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού;» και δήλωσαν τα μέτρα αυτοκάθαρσης που έχουν λάβει. Για τον λόγο αυτό κλήθηκαν ... να προσκομίσουν εντός προθεσμίας επτά ημερών τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία, μετά την υποβολή των οποίων η Επιτροπή Διαγωνισμού γνωμοδότησε υπέρ της επάρκειας των επανορθωτικών μέτρων για κάθε μία από τις ανωτέρω εταιρείες. Ακολούθως, με τη ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης εγκρίθηκε η αποστολή σχεδίου απόφασης στην Επιτροπή του άρθρου 73 του ν.4412/2016, μετά τη θετική γνωμοδότηση της οποίας..., διαπιστώθηκε με την ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής η επάρκεια των επανορθωτικών μέτρων των ως άνω οικονομικών φορέων.(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και του οικονομικού φορέα  «Κ/ΞΙΑ … ΑΤΕ – … S.A.» 

ΟΤΑ. Διαδικασία σύναψης δανείων. Υπαγωγή ή μη στο ρυθμιστικό πεδίο του Π.Δ/τος 60/2007.Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 13 περ.δ’ του Π.Δ/τος 60/2007 (αντίστοιχη η διάταξη του άρθρου 16 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ) οι πρωτοβάθμιοι και δευτεροβάθμιοι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξαιρούνται της διαγωνιστικής διαδικασίας, που προβλέπεται από το ανωτέρω Π.Δ/γμα, για τη συνομολόγηση δανείων με πιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εξαίρεση, όμως, αυτή δεν πρέπει να παραβιάζει, κατά το στάδιο επιλογής του οικείου πιστωτικού ιδρύματος, τις αρχές της ίσης μεταχείρισης, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της υποχρέωσης διαφάνειας.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας ... ζητείται η ανάκληση της 501/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Ενόψει αυτών, μη νομίμως αποκλείστηκαν οι εταιρείες α)..) και β).., με την αιτιολογία ότι δεν υπέβαλαν με τον φάκελο της τεχνικής τους προσφοράς, τα αποδεικτικά μέσα που πιστοποιούν τη συνδρομή των καθοριζομένων στα άρθρα 2.2.5 και 2.2.6 απαιτήσεων ποιοτικής επιλογής. Διάφορη, δε είναι, η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.9.2 ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει από τους προσφέροντες, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, να υποβάλλουν όλα ή ορισμένα δικαιολογητικά, όταν αυτό απαιτείται για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας, ευχέρεια που δεν ασκήθηκε ρητώς και ειδικώς στην προκειμένη περίπτωση. Η αναθέτουσα αρχή όφειλε, συνεπώς, να κάνει αποδεκτές τις προσφορές των εν λόγω δύο διαγωνιζομένων και να τις προκρίνει στο επόμενο στάδιο ανοίγματος και αξιολόγησης των οικονομικών προσφορών, από το οποίο παρατύπως αυτές παραλείφθηκαν, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Τα αυτά ισχύουν, καταρχήν, και ως προς την επίσης αποκλεισθείσα εταιρεία.., πλην όμως, αυτή νομίμως αποκλείσθηκε περαιτέρω για τον λόγο ότι η  υπεύθυνη δήλωση που υπέβαλε, σύμφωνα με  το άρθρο 2.4.3.2. περ. η΄ της διακήρυξης για τον υπεύθυνο του έργου, δεν ταυτίζονταν με τα στοιχεία του συντονιστή που αναφέρονταν στο έγγραφο της περ. γ΄ του ίδιου άρθρου, κατά παράβαση των διευκρινίσεων που δόθηκαν με το 5627/13.1.2022 έγγραφο, το οποίο, εντάχθηκε στο κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού και δέσμευε όλους τους προσφέροντες.(...) Δεν ανακαλεί την 501/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά για την προμήθεια απορριμματοφόρων οχημάτων τύπου πρέσσας από Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων, δεδομένου ότι η υποβολή εναλλακτικών προσφορών, η οποία δεν προβλεπόταν ρητώς στη διακήρυξη, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού, αφού όλες οι συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες υπέβαλλαν εναλλακτικές προσφορές, οι οποίες αξιολογήθηκαν αυτοτελώς σε σχέση με τις υποβληθείσες βασικές προσφορές, από τεχνική και οικο-νομική άποψη αλλά ως συμφερότερη κρίθηκε η βασική προσφορά της αναδόχου και επομένως δεν πλήττεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης των προσφερόντων.

Με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη πράξη της ΑΕΠΠ είναι παράνομη, ως εκδοθείσα κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, διότι καίτοι ερείδεται για την απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της απούσας και στην συμπληρωματική αιτιολογία που παρέθεσε η αναθέτουσα αρχή με το έγγραφο των απόψεών της προς την ΑΕΠΠ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 365 του Ν. 4412/2016, δεν χορηγήθηκε στην αιτούσα από την αναθέτουσα αρχή ή την ΑΕΠΠ δυνατότητα να λάβει γνώση του εγγράφου αυτού. Κατά την αιτούσα, η οποία με την κρινόμενη αίτηση αναστολής πλήττει την απόφαση της ΑΕΠΠ όπως διαμορφώθηκε ενόψει και των διαλαμβανομένων στο έγγραφο των απόψεων της αναθέτουσας αρχής, η αποδοχή του αιτήματος της για χορήγηση αντιγράφου του εγγράφου των απόψεων ήταν αναγκαία, προκειμένου να λάβει γνώση της περιλαμβανόμενης στο εν λόγω έγγραφο συμπληρωματικής αιτιολογίας της αναθέτουσας αρχής και να την αντιμετωπίσει. Ενόψει όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, στη σκέψη 9, λόγος αυτός πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός.